علل انحراف شست پا

انحراف شست پا چیست؟

انحراف شست پا جدا از مسئله زیبایی که می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد، می‌تواند بسیار دردناک هم باشد. در واقع این مشکل، زمینه ساز تأثیر منفی بر کیفیت زندگی است. به طوری که در صورت عدم درمان، می‌تواند حتی راه رفتن را هم غیر ممکن سازد. ابتدایی‌ترین راه درمان خانگی انحراف شست پا، پوشیدن کفش مناسب و استفاده از پدهای مخصوص فاصله دهنده انگشتان پا است. در مراحل اولیه، انجام این‌گونه روش‌های درمان بدون جراحی بسیار موثر هستند. به همین دلیل توصیه می شود در صورت ابتلا به این عارضه، هر چه سریعتر برای شروع روند درمان اقدام کنید.

در صورتی که این راه‌ها موجب کاهش انحراف شست پا نشود، ممکن است که پزشک انجام جراحی را پیشنهاد کند. شیوع این عارضه در بین زنان و در سنین سالمندی بیشتر است. همچنین افراد دارای انگشت چکشی و کف پای صاف، بیشتر از بقیه در معرض ابتلا به این مشکل هستند.

در بیماری انحراف شست پا با انگشتان دفرمه پا مواجه می شوید. این بیماری همان برآمدگی استخوانی در بخش خارجی انگشت شست پا است که بر اثر مدت ها فشار بر مفصل شست پا ایجاد می‌شود. این عارضه با درد، تورم و ایجاد آرتریت در مفصل همراه است. به طور میانگین از هر سه نفر، یک نفر دچار انحراف شست پا است.

علت ایجاد انحراف شست پا

انحراف شست پا یک دلیل مشخص ندارد. در واقع هم‌زمان چندین عامل در ایجاد انحراف شست پا تاثیر می‌گذارند. یکی از این عوامل موثر، ژنتیک است. در این حالت بعضی از ژن ها موجب انعطاف بیشتر رباط‌ها می‌شوند و احتمال ابتلا به انحراف شست پا را افزایش می‌دهند. به همین دلیل انحراف شست پا می‌تواند زمینه ارثی و خانوادگی داشته باشد.

از علل دیگر ایجاد این عارضه در افراد دارای زمینه ارثی می‌توان ایستادن طولانی مدت و پوشیدن کفش نامناسب را نام برد. وارد شدن آسیب به پا و بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید که باعث درگیری مفاصل پا می‌شوند، نیز می‌توانند موجب انحراف شست پا شوند.

علائم انحراف شست پا

بونیون که نام دیگر انحراف شست پا است، یک کلمه یونانی و به معنای شلغم است. این نام به خاطر برآمدگی شلغم مانند این بیماری در سطح خارجی انگشت پا است و ممکن است متورم، قرمز و دردناک باشد.

از علائم این بیماری می‌توان به بی حسی در انگشت شست پا، ناتوانی در پوشیدن کفش های معمولی، انگشت چکشی، ضخیم شدن پوست و ایجاد میخچه در پا، ناتوانی در خم کردن انگشت شست پا و احساس درد و سوزش هنگام تلاش برای خم کردن انگشت شست پا اشاره کرد.

عوارض انحراف شست پا

با این که انحراف شست همیشه باعث مشکل نمی‌شود اما یک نوع مشکل دائمی است. مگر اینکه با جراحی بتوان این مشکل را کامل درمان کرد. از عوارضی که ممکن است به خاطر انحراف شست پا ایجاد شود، می‌توان به بورسیتیس، همرتو و متاتارسالژیا اشاره کرد. بورسیتیس و شرایط دردناک آن زمانی ایجاد می‌شود که کیسه‌های کوچک پر از مایع که برای استخوان‌ها، تاندون‌ها و عضلات، مانند بالشتک هستند، ملتهب شوند.

همرتو یا انگشت چکشی، همان خمیدگی غیر طبیعی در مفصل میانی انگشت است. انگشت چکشی معمولا در انگشت کنار شست پا ایجاد می‌شود و با درد و فشار همراه است. متاتارسالژیا هم نوعی عارضه است که ممکن است در نتیجه انحراف شست پا ایجاد شود. این عارضه موجب درد و التهاب در قسمت توپی پا می‌شود.

جلوگیری از انحراف شست پا

می‌توان گفت هیچ راه قطعی برای جلوگیری از انحراف شست پا وجود ندارد. اما ممکن است با انجام برخی دستورالعمل‌های مراقبتی، بتوان از شدید شدن این عارضه و نیاز به عمل جراحی جلوگیری کرد. در ادامه به معرفی برخی از این دستورالعمل‌ها می‌پردازیم.

پوشیدن کفش مناسب می‌تواند تاثیر خوبی را در جلوگیری از انحراف شست پا داشته باشد. برای این کار باید از پوشیدن کفشی که انگشتان پا را فشرده می‌کند، خودداری کنید و از کفش‌های با فضای انگشتی پهن‌تر استفاده کنید. این کفش‌ها باعث می‌شوند، فشار روی انگشت شست کاهش پیدا کند و قسمت خارجی پا به کفش مالیده نشود.

استفاده ازآتل نیز می‌تواند در جلوگیری از انحراف شست پا موثر باشد. فیزیوتراپیست ممکن است برای رفع احساس درد، استفاده از آتل را توصیه کند. آتل‌ها و بالشتک‌ها طوری طراحی شده‌اند که فشار روی انگشت را کاهش می‌دهند و انگشت را در موقعیت بی خطر قرار می‌دهند.

سعی کنید برای جلوگیری از انحراف شست پا، از کفی طبی استفاده کنید. این کفی‌های طبی می‌توانند در هنگام راه رفتن از صاف شدن قوس کف پا جلوگیری کنند و فشاری که به انگشت شست پا وارد می‌شود را کاهش دهد. ممکن است لازم باشد تا کفی طبی به صورت سفارشی و متناسب با شرایط خاص پای فرد، ساخته شود.

روش‌های درمان انحراف شست پا

انتخاب بهترین راه درمان بونیون، به شدت و میزان درد آن بستگی دارد. معمولا در ابتدا روش‌های درمان غیر جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در صورتی که این عارضه شدید و درد آن غیر قابل تحمل شود، پزشک متخصص ممکن است که جراحی را به بیمار پیشنهاد دهد.

کفش مناسب

از راه‌های درمان غیر جراحی، استفاده از کفش مناسب است. کفشی که قسمت جلوی انگشتان آن پهن باشد. همان طور که دیدیم پوشیدن کفش مناسب از راه‌های جلوگیری از انحراف شست پا هم بود و این اهمیت این موضوع را نشان می‌دهد. استفاده از کفش‌هایی مانند کفش‌های ورزشی، صندل‌ها و کفش‌های چرمی نرم برای انجام این روش مناسب هستند.

برای محافظت از پا و راحت راه رفتن، از پوشیدن کفش‌های باریک، نوک تیز و بدون بند خودداری کنید. سعی کنید کفشی بخرید که اندازه پایتان باشد و برای شما تنگ نباشد. زیرا این عقیده که بعد از جوانی دیگر پاها رشد نمی‌کنند، اشتباه است و با شل شدن تاندون‌ها و صاف شدن قوس کف پا، پاها پهن‌تر و بزرگ‌تر می‌شوند.

بانداژ

می‌توانید برای درمان، انحراف را با باند یا پد ببندید. در این حالت باید با استفاده از یک باند، انگشت بزرگ خود را ببندید. این کار باعث می‌شود تا انگشت شست پا صاف بماند. برای ایجاد مانع از برخورد بونیون به کفش و همچنین محافظت از بونیون، می‌توانید از چسب‌ها و پدهای ژله‌ای روی بونیون استفاده کنید.

یخ

در صورتی که در اثر انحراف، مفصل انگشت بزرگ پا متورم و دردناک شود، می‌توانید برای کاهش تورم از کیسه یخ استفاده کنید. در این روش باید در طول روز چندین بار کیسه یخ را روی بونیون قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا درد و ناراحتی ناشی از تورم بونیون کاهش پیدا کند.

ماساژ

ماساژ درمانی از راه‌های درمان بونیون است. برای انجام ماساژ درمانی می‌توانید به یک متخصص ماساژ درمانی مراجعه کنید تا او بافت‌های عمیق پا از جمله انگشتان و تاندون آشیل را ماساژ دهد. ماساژ درمانی می‌تواند موجب کاهش تنش عضلانی و افزایش تحرک مفصل شود. همچنین می‌تواند جریان خون را افزایش دهد. بعد از انجام ماساژ درمانی، آب زیادی مصرف کنید تا مواد زائد التهابی بتوانند از بدن جارج شوند و دچار سردرد و تهوع نشوید.

طب سوزنی

با استفاده از طب سوزنی نیز می‌توان بونیون را درمان کرد. در این روش سوزن‌هایی که در پوست فرو می‌روند، موجب می‌شوند تا درد وتورم کاهش یابد. طب سوزنی یک راه بی‌خطر است و یک نوع درمان کم هزینه به شمار می‌رود. طب سوزنی برای درمان دردهای مفصلی نیز مفید است.

فیزیوتراپی

با انجام فیزیوتراپی می‌توانید انحراف شست پا را درمان کنید. متخصص فیزیوتراپی، انواع حرکات کششی و تقویت کننده انگشتان و پا را به بیمار آموزش می‌دهد. متخصص فیزیوتراپی در صورت نیاز می‌تواند با روش‌های الکتروتراپی، مفاصل ملتهب را درمان کند. معمولا بیمار نیاز دارد به مدت 4 تا 8 هفته فیزیوتراپی انجام دهد تا تاثیر مثبت آن ایجاد شود.

جراحی

زمانی که سایر روش‌های درمانی نتوانند باعث از بین رفتن علائم بونیون شوند، پزشک می‌تواند جراحی را پیشنهاد دهد. جراحی انحراف شست پا بسیار رایج است و تنها راه درمان بونیون است. در این جراحی پزشک، استخوان انگشت شست پا را می‌تراشد و سپس این انگشت را با دیگر انگشتان هم تراز می‌کند. در بسیاری از موارد جراحی موجب بهبود بونیون می‌شود اما در این مورد هیچ تضمینی وجود ندارد. از عوارض احتمالی جراحی می‌توان به عفونت، کاهش حس انگشت شست پا و بازگشت بونیون اشاره کرد. پس از جراحی باید تغییراتی را در نوع سبک زندگی ایجاد کرد تا از درد و التهاب مجدد انگشت جلوگیری شود.

ورزش

ورزش هم می‌تواند به کاهش این انحراف کمک کند و مانع از پیشرفت و نیاز به جراحی آن شود. برای انجام این روش می‌توانید هر روز بعد از درآوردن کفش‌هایتان، با بالا بردن قوس کف پا در خانه، آن را بکشید. انجام این روش گرفتگی و درد پاها را کاهش می‌دهد و به تقویت و کشیدگی قوس‌ها کمک می‌کند. کشش انگشتان پا به کشش و تقویت مفاصل انگشت کمک می‌کند. این نوع کشش با بالا بردن انگشتان و سپس گذاشتن آنها روی زمین انجام می‌شود. با انجام حرکات ورزشی کم برخورد مانند شنا و پیاده روی می‌توانید از تشدید تحریک کردن بونیون همانند بونیونت جلوگیری کنید.

سخن پایانی

با مطالعه آنچه گفته شد، می‌دانیم به بیرون زدگی انگشت شست پا، بونیون یا همان انحراف شست پا می‌گویند. این مشکل می‌تواند شکل ظاهری پا را تغییر دهد و زندگی عادی فرد را دچار مشکل سازد. تعدادی زیادی از مردم به این عارضه دچار هستند و از عوارض آن رنج می‌برند. عارضه‌های دیگری مانند گرفتگی انگشت پا، درد در انگشت پا و بدشکلی در انگشت‌های پا می‌توانند به دلیل بونیون ایجاد شوند.

از راه‌های درمان غیر جراحی این عارضه می‌توان به استفاده از کفش مناسب، بستن بونیون با باند یا پد، استفاده از کیسه یخ روی بونیون، ماساژ درمانی، طب سوزنی، فیزیوتراپی و ورزش اشاره کرد. هر چند این راه‌ها به طور کامل موجب بهبودی نمی‌شوند و تنها می‌توانند درد و تورم را کاهش دهند.

در صورتی که این راه‌ها موجب کاهش علائم این مشکل نشوند و درد تشدید شود، ممکن است پزشک متخصص جراحی پا، جراحی را پیشنهاد دهد. عمل جراحی تنها راه درمان این بیماری است. در بسیاری از موارد با عمل جراحی، بونیون درمان می‌شود. اما هیچ تضمینی برای درمان کامل و کاهش درد پس از جراحی وجود ندارد. بعد از جراحی نیز باید دستورالعمل‌های مراقبتی را رعایت کرد تا از درد و التهاب مجدد انگشت جلوگیری شود.