تاندون تیبیالیس

عملکرد تاندون تیبیالیس

تاندون تیبیالیس در عملکرد پا نقش مهمی دارد به صورتی که سبب خم شدن کف پا می­‌شود و به کمک آن مچ پا را می­‌توان خوابانید. معمولا مشکلات مربوط به این تاندون در زیر برجستگی قوزک میانی یا همان استخوان داخلی مچ پا اتفاق می­فتد، چرا که گاهی خون به میزان کافی به این ناحیه نمی‌­رسد و آسیب­‌های وارده بر این ناحیه در اثر استفاده بیش از حد ازآن سبب پارگی تاندون می‌­شود و درد ناشی از آن نیز به طور معمول در پایین پا و قسمت داخلی مچ بروز می­‌کند. هر چه آسیب وارده بر تاندون تیبیالیس بیشتر شود صافی کف پا بیشتر شده و درد قسمت‌­های بیرونی و زیر مچ پا نیز انتقال می‌یابد.

درد تیبیالیس خلفی

یکی از مشکلاتی که معمولا در هنگام دویدن ایجاد می‌­شود و سبب درد پا می­‌شود درد تیبیالیس خلفی است. این درد ممکن است در اثر ضربه مستقیم به پا و یا در اثر دویدن و استفاده مداوم رخ دهد که رخداد دوم شایع­تر است. تاندون تیبیالیس خلفی به صورت‌­های مختلفی می­‌تواند منجر به درد پا شود. این تاندون ممکن است ورم کند، بخشی یا تمام آن پاره شود و در پشت برجستگی استخوانی مربوط به قوزک پا درد ایجاد کند.

اهمیت تاندون تیبیالیس

عملکرد صحیح و بدون مشکل تاندون تیبیالیس خلفی بسیار مهم است. چرا که قوس بخش داخلی پا را حمایت می­‌کند و در صورت آسیب می‌­توان دچار التهاب شدید شود. و حمایت از قوس کف پا از دست برود و در نتیجه فرد دچار صافی کف پا شود. بنابراین در صورت آسیب وارد شدن به این بخش باید رسیدگی­‌های لازم انجام شود. در صورتی که فرد آسیب دیده با وجود درد و آسیب این ناحیه به روال عادی به فعالیت خود ادامه دهد ممکن است تاندون به طورکامل پاره شود که در این صورت نیاز به عمل جراحی است بنابراین درمان و رسیدگی به موقع حائز اهمیت است.

آسیب این تاندون در طولانی مدت سبب ریزش قوزک پا شده و درد زیادی را بر این بخش وارد می­‌کند که از مشکلات اساسی راه رفتن در دوران میان­سالی و پیری خواهد شد.

 

علت ایجاد درد تاندون تیبیالیس خلفی

همان طور که پیش از این نیز به طور خلاصه بیان شد از دلایل اصلی ایجاد درد در تاندون تیبیال می­‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

وارد شدن ضربه مستقیم به تاندون و یا آسیب به مچ پا، آسیب به تاندون تیبالیس در اثر دویدن مداوم و یا استفاده نادرست و دایم از آن، پریدن یا زمین خوردن به صورتی که مچ پا به طور مستقیم و در وضعت نامناسبی به زمین برخورد کند، ضعیف بودن عضله­‌هایی که با تاندون در ارتباط هستند سبب افزایش فشار و در نتیجه درد این ناحیه می‌­شود. بیماری‌­های سیستماتیک خاص و همین­طور مصرف استروئید که می‌­تواند سبب ضعیف شدن تاندون شود. توقف یا کم کردن سرعت به صورت ناگهانی نیز به مچ پا آسیب می­‌رساند.

 

علائم و نشانه­‌های درد تیبیالیس خلفی

در صورتی که تاندون تیبیالیس خلفی ورم کرده باشد در زمان حرکت پا به سمت داخل و یا دادن پا به سمت پایین، درد در ناحیه داخلی قوزک پا احساس می­‌شود. همچنین ممکن است فرد در پشت توده استخوانی که در جلوی قوزک پا هست دچار درد باشد و این درد می‌­تواند با تورم نیز همراه باشد. این مشکل می‌­تواند توسط فیزیوتراپ یا پزشک مستقیما قابل تشخیص است. البته با این حال گاهی جهت متقاعد کردن فرد آسیب دیده از تصاویر آم آر آی استفاده می‌­کنند.

از دیگر علائم و نشانه­‌های درد و آسیب به تاندون تیبالیس می­‌توان به صدا دادن مچ پا، احساس خالی کردن در مچ پا، التهاب و خون مردگی، حرکت به سختی و دشواری، پارگی حاد، درد ناگهانی در زمان آسیب و پارگی تاندون آشیل پا بر طبق تصاویر آم آر آی اشاره کرد. پارگی حاد در افرادی که بیشتر دچار رگ به رگ شدن می‌­شوند خصوصا افراد ورزشکار، دیده می­‌شود.  ضمنا سونوگرافی در بررسی آسیب‌­های وارد بر تاندون تیبیالیس نقش مهمی دارد.

درمان درد تیبیالیس خلفی

کیسه­ یخ

در صورتی که درد تیبیالیس خلفی زیاد است و سبب ایجاد اختلال در عملکرد تاندون تیبیالیس شد باید به محافظت و استراحت پرداخت و از کیسه‌های یخ برای جلوگیری از ورم غلاف تاندون استفاده کرد. تا از پیش روی اختلال جلوگیری شود. برای التیام درد می‌­توان هر دو ساعت برروی موضع مورد نظر کیسه­ یخ قرار داد . به مدت بیست دقیقه نگه داشت یا از ژل‌­ها و همین طور داروهای تجویز شده توسط پزشک که برای جلوگیری از تورم می‌­باشد استفاده نمود.

داروهای تزریقی

در صورتی که درد طولانی مدت ادامه دار شد، می­‌توان داروهای تزریقی که سبب بی حسی موضعی می­‌شود جهت کاهش و التیام درد به کار برد. ضمنا آن چه باید مورد توجه قرار بگیرد این نکته است که پس از استفاده از این داروهای تزریقی حتما نیاز به یک دوره استراحت کامل است. در حقیقت نبایست پس از از بین رفتن درد سریعا به فعالیت­‌های ورزشی و روزانه برگشت. این مورد باید با مشورت و تشخیص پزشک صورت گیرد.

قوزک بند

در مواردی پس از درمان نیاز به استفاده از قوزک بند­های مخصوصی است که سبب ساپورت قوس کف پا می­‌شود و فشار و تنش از تاندون تیبیالیس دور می‌­کند. این قوزک بندها برای افراد سالمند نیز که به دلیل ریزش قوس کف پای صافی دارند نیز مناسب است. جوانان بهتر است زیر نظر پزشک متخصص از برنامه­‌های استقامتی برونگرا استفاده کنند تا بتوانند به تدریج سبب سازگاری تاندون شوند و به فعالیت و ورزش باز گردند.

جراحی

با توجه به آن چه گفتیم بررسی و درمان سریع آسیب بسیار اهمیت دارد. به دلیل اینکه در صورت ادامه به موقع می­توان از توسعه بیماری جلوگیری کرد و نیازی به جراحی نباشد. ولی در صورتی که اقدامات لازم به موقع انجام نشود می‌­توان منجر به صافی زیاد کف پا، درد بسیار در ناحیه مچ پا و محدودیت در فعالیت‌­هایی مانند دویدن و راه رفتن شود.

بنابراین پارگی­‌های جزئی را می‌­توان بدون جراحی درمان کرد ولی در صورت پارگی کامل جهت بهبود باید از جراحی و فیزیوتراپی‌­های مستمر  استفاده کرد.

پارگی جزئی

در پارگی جزئی جهت تسکین و التیام درد نیاز است مچ پا به مدت 6 هفته در حالت استراحت و بی حرکت نگه دارید. از این جهت معمولا پزشک مربوطه برای بیمار مچ­‌بند مخصوص تجویز می­‌نماید. توصیه می­‌کند که بیمار از عصا استفاده نماید تا از فشار وزن بدن بر پا جلوگیری نماید. همچنین بعد از مدتی که از بی حرکت بودن مچ پا سپری شد جلسات فیزیوتراپی آغاز می­‌شود. تا کم کم عصا را کنار رود و تحمل وزن توسط مچ پا زیاد شود و به مرور عملکرد آن به حالت طبیعی برگردد. از موارد دیگری که در درمان فرد موثر است می‌­توان به سن، قدرت و و ضعیت جسمانی بیمار و کیفیت بافت اشاره کرد. کیفیت بافت در درمان و تسکین آسیب دیدگی موثر است؛ زیرا نامناسب بودن گردش خون و به وجود بافت همبند در محل زخم می‌­تواند این فرآیند را کند و یا مختل نماید.

پارگی کامل تاندون

در درمان پارگی کامل تاندون نیاز است که فرد تحت ترمیم جراحی قرار گیرد. هر گونه سهل انگاری در انجام جراحی می‌­تواند سبب کاهش جریان خون و کوتاهی تاندون و ایجاد بافت همبند به جای زخم شود که در نهایت نتایج رضایت­بخشی را برای فرد رقم نخواهد زد.

درمان پارگی کامل

متخصص جراحی پا و مچ پا می‌­تواند از روش‌­های مختلفی در جهت رفع آسیب استفاده نماید. به طور مثال متخصص یا فوق تخصص جراحی پا و مچ پا می‌تواند در پشت ساق پا برشی ایجاد کند. با توجه به روش انتخابی پزشک این برش می‌­تواند به صورت یک برش بزرگ و یا برش‌­های کوچک باشد. سپس قسمت آسیبی تاندون را بردارد. ترمیم نماید و یا بخشی یا تمام آن را با تاندون دیگری که از قسمت دیگر پا برداشته جایگزین نماید. چون معمولا این جراحی به صورت سرپایی انجام می­‌شود فرد احتمالا می­‌تواند همان روز از بیمارستان مرخص شود.

در این حالت نیز پس از جراحی برای کاهش فشار ناشی از وزن بر مچ پا باید از عصای زیر بغل استفاده شود. پس از کمی بهبود و بالا رفتن تحمل وزن جلسات فیزیوتراپی شروع می­‌شود. در ابتدای مراحل فیزیوتراپی و با افزایش تحمل وزن نگه دارنده مچ پا حذف و کم کم با تقویت عضله­‌های مربوط به تاندون فرد از نظر حرکت مچ پا به حالت طبیعی برخواهد گشت.

جمع‌بندی

برای پیشگیری از ایجاد درد تاندون تیبیالیس خلفی باید دقت شود. فعالیت‌­های ورزشی به صورت تدریجی افزایش یابد در واقع تغییر سریع و افزایشی در یک نوع فعالیت می‌­تواند سبب ایجاد درد و جراحت شود. همین طور استفاده از کفی مناسب کفش که با کیفیت و ضربه گیر باشد در کاهش احتمال بروز مشکل موثر است. در صورت بروز این مشکل از پزشک متخصص پا و جراحی پا کمک بگیرید.