همه چیز در مورد آسیب‌های مچ پا

چند مدل آسیب‌های مچ پا وجود دارد؟

آسیب‌های مچ پا بر اساس نوع بافت – استخوان، رباط یا تاندون که آسیب دیده است، تعریف می‌شود. مچ پا جایی است که سه استخوان به هم می‌رسند  استخوان درشت نی و نازک نی ساق پا با تالوس پای شما سه استخوان هستند. این استخوان‌ها در مفصل مچ پا توسط رباط‌هایی که نوارهای کشسانی قوی از بافت همبند هستند، نگه داشته می‌شوند که استخوان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند و در عین حال حرکت طبیعی مچ پا را امکان‌پذیر می‌کنند. تاندون‌ها عضلات را به استخوان‌ها می چسبانند تا کار حرکت مچ پا و پا را انجام دهند و به ثابت نگه داشتن مفاصل کمک کنند.

رگ به رگ شدن

اصطلاحی که آسیب به رباط‌ها را هنگامی که بیش از دامنه حرکت طبیعی خود کشیده می‌شوند، توصیف می‌کند، رگ به رگ شدن نام دارد. رگ به رگ شدن رباط می‌تواند از پارگی‌های میکروسکوپی زیادی در رشته‌هایی که رباط را تشکیل می‌دهند تا پارگی کامل باشد. کشش به آسیب ماهیچه‌ها و تاندون‌ها در نتیجه کشیده‌شدن یا کشش بیش‌از‌حد اشاره دارد.

کشیدگی

کشیدگی ماهیچه‌ها و تاندون‌ها بیشتر در پاها و قسمت پایین کمر دیده می‌شود. در مچ پا، دو تا تاندون حساس وجود دارد که گاهی تحت فشار قرار می‌گیرند. به آن‌ها تاندون‌های پرونئال می‌گویند و باعث حفاظت و تثبیت مچ پا می‌شوند. آن‌ها می‌توانند در نتیجه استفاده زیاد یا ضربه التهاب پیدا کنند.

پارگی حاد تاندون

پارگی حاد تاندون، در حقیقت ناشی از ضربه دیدن یا نیروی ناگهانی است که به مچ پا وارد می‌شود. التهاب تاندون را تاندونیت می‌نامند. پارگی‌های میکروسکوپی تاندون که در طول زمان، به دلیل کشش مکرر بیش از حد انباشته می‌شوند و به درستی بهبود نمی‌یابند، منجر به وضعیتی به نام تاندونوز می‌شود. تاندون‌ها نیز ممکن است پاره شوند. سابلاکساسیون به تاندونی اطلاق می‌شود که از جای خود بیرون می‌لغزد.

چه چیزی باعث آسیب مچ پا می‌شود؟

آسیب مچ پا زمانی رخ می‌دهد که مفصل مچ پا بیش از حد از موقعیت طبیعی خود پیچ خورده باشد. اکثر آسیب‌های مچ پا یا در حین فعالیت‌های ورزشی یا هنگام راه رفتن روی سطحی ناهموار رخ می‌دهند که پا و مچ پا را مجبور می‌کند در موقعیتی غیرطبیعی قرار گیرند. موقعیت غیر طبیعی مچ پا در کفش‌های پاشنه بلند یا راه‌رفتن با پاپوش یا صندل‌های ناپایدار و گشاد نیز عاملی است که ممکن است به آسیب مچ پا کمک کند. علاوه بر پوشیدن کفش‌های معیوب، آسیب مچ پا ممکن است در نتیجه موارد زیر رخ دهد:

• زمین‌خوردن یا افتادن
• فرود ناخوشایند پس از یک پرش
• راه‌رفتن یا دویدن روی سطوح ناهموار
• یک ضربه ناگهانی مانند تصادف با اتومبیل
• پیچاندن یا چرخاندن مچ پا
• غلت‌زدن مچ پا

آیا علائم مختلفی برای آسیب‌های مختلف مچ پا وجود دارد؟

علائم رگ به رگ شدن و شکستگی بسیار شبیه به هم هستند. در واقع، گاهی اوقات شکستگی‌ها با پیچ خوردگی اشتباه گرفته می‌شوند. به همین دلیل اهمیت دارد که آسیب مچ پا در سریع‌ترین زمان ممکن توسط پزشک ارزیابی شود. علائم عبارتند از:

• درد اغلب ناگهانی و شدید
• تورم
• کبودی
• ناتوانی در هنگام راه رفتن یا تحمل وزن روی مفصلی که آسیب‌دیده است.

تفاوت پیچ‌خوردگی با شکستگی

با پیچ‌خوردگی، مچ پا ممکن است سفت شود. با شکستگی، ناحیه در لمس حساس می‌شود و مچ پا نیز ممکن است تغییر شکل دهد یا از جای خود خارج شود.

اگر پیچ‌خوردگی خفیف و کم باشد، تورم و درد امکان دارد زیاد نباشد. اما با پیچ‌خوردگی شدید، تورم زیادی وجود دارد و درد معمولاً شدید است. تاندونیت و پارگی حاد تاندون پرونئال سبب درد و تورم (التهاب) می‌شود. علاوه‌براین، ناحیه مچ پا با لمس تاندونیت گرم خواهد شد. با پارگی حاد، ضعف یا ناپایداری پا و مچ پا وجود خواهد داشت.

ایجاد تاندونوز ممکن است سال‌ها طول بکشد. علائم عبارتند از:

• درد پراکنده و پخش شده در قسمت خارجی مچ پا
• ضعف یا بی‌ثباتی در مچ پا
• افزایش ارتفاع قوس پا

با سابلوکساسیون متوجه بی ثباتی یا ضعف مچ پا خواهید شد. همچنین ممکن است متوجه درد در پشت استخوان بیرونی مچ پا و احساس “فشردگی” در اطراف و کنار استخوان مچ پا شوید.

پس از آسیب‌دیدگی مچ پا چه کاری باید انجام داد؟

می‌توانید استراحت، یخ، فشرده‌سازی، بالا بردن، کمک‌های اولیه را برای آسیب مچ پا انجام دهید.

• استراحت:

استراحت‌دادن به مچ پا برای کاهش وزن و همچنین جلوگیری از آسیب بیشتر مهم است.

• یخ:

استفاده از یخ به کاهش تورم کمک می‌کند و احساس بی‌حسی ایجاد می‌کند که درد را کاهش می‌دهد. هرگز یخ را بیش از 15 دقیقه تا 20 دقیقه در هر بار استفاده نگذارید بماند تا از سرمازدگی جلوگیری شود. 40 دقیقه تا 45 دقیقه قبل از استفاده مجدد از یخ صبر کنید تا بافت‌ها به دما و حس طبیعی برگردند و در صورت نیاز تکرار کنید.

می‌توانید کمپرس یخ را با استفاده از کیسه فریزر پلاستیکی پر از تکه‌های یخ و آب برای قالب‌زدن روی مچ پای خود قرار دهید یا از یک کیسه سبزیجات منجمد مانند ذرت یا نخود فرنگی استفاده کنید (بعد از مصرف آن‌ها را نخورید و دوباره منجمد کنید) استفاده کنید. یک لایه حوله بین پوست و کیسه پلاستیکی بگذارید.

• فشرده سازی:

پیچاندن مچ پا دردناک با یک باند الاستیک به بی‌حرکت ماندن و حمایت آن کمک می‌کند. اطمینان پیدا کنید که مچ پا را خیلی محکم نمی‌پیچانید. اگر انگشتان پای شما آبی شد، سرد شد یا حس خود را از دست داد، این کار را خیلی سفت انجام دادید.

• بالا بردن:

بالا بردن مچ پا آسیب‌دیده حداقل تا سطح قلب، تورم و درد مچ پا را کاهش می‌دهد.

مهم است که هیچ وزنی روی مچ پا تا زمانی که توسط پزشک ارزیابی نشده است، وارد نکنید، که باید در اسرع وقت ارزیابی انجام شود. شکستگی‌ها و پیچ خوردگی‌هایی را که پیگیری نکنید یا به درستی درمان نکنید، می‌توانند منجر به مشکلات مزمن طولانی‌مدت در مچ پا مانند آسیب مکرر، ضعف مچ پا و آرتریت شوند.

چگونه پزشک آسیب‌دیدگی مچ پا را تشخیص می‌دهد؟

اولین کاری که پزشک انجام می‌دهد این است که سؤالاتی در مورد چگونگی وقوع آسیب می‌پرسد. سپس پزشک با توجه به میزان تورم و کبودی مچ پا را معاینه می‌کند. معاینه فیزیکی مچ پا ممکن است دردناک باشد، زیرا پزشک باید برای ارزیابی درد و تورم مچ پا را حرکت دهد تا تشخیص مناسب بدهد.

پزشک یا متخصص جراحی پا و مچ پا ممکن است برای تعیین اینکه آیا استخوان‌های شکسته‌ای وجود دارد یا خیر، عکس رادیوگرافی از مچ پا را تجویز کند. علاوه بر عکس‌برداری با اشعه ایکس از مچ پا، پزشک ممکن است برای تعیین اینکه آیا ممکن است صدمات مرتبط دیگری نیز وجود داشته باشد، از پا عکس‌برداری با اشعه ایکس بخواهد.

اگر پزشک به شکستگی استرسی مشکوک باشد، پزشک اسکن‌های تصویربرداری دیگری مانند MRI را درخواست می‌کند که جزئیات بیشتری را در مورد آسیب نشان می‌دهد. اگر شکستگی وجود داشته باشد، پزشک معمولا تست استرس می‌خواهد، که یک عکس اشعه ایکس ویژه با فشار ورودی به مفصل است. این به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا جراحی لازم است یا خیر.

برای اکثر آسیب‌های مچ پا، درد با استفاده از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن کنترل می‌شود. درمان خاص آسیب به نوع آسیب مچ پا بستگی دارد.

درمان شکستگی

شکستگی‌ها را می‌توان به صورت جراحی یا غیرجراحی درمان کرد. اگر فقط یک استخوان شکسته باشد، و اگر استخوان‌ها از جای خود خارج نشده باشند و مچ پا ثابت باشد، متخصص جراحی مچ پا و پا ممکن است با بی‌حرکت کردن مچ پا، شکستگی را بدون جراحی درمان کند. معمولاً پزشک این کار را با گذاشتن یک بریس که به عنوان آتل عمل می‌کند یا با گذاشتن گچ می‌کند. اگر مچ پا پایدار نباشد، شکستگی با جراحی بهبود می‌یابد. گاها مچ پا با استفاده از یک صفحه فلزی و پیچ برای ثابت نگه داشتن استخوان‌ها در جای خود می‌ماند. پس از جراحی، مچ پا با یک آتل محافظت می‌شود تا زمانی که تورم کاهش یابد و سپس با گچ گیری انجام می‌شود.

سخن پایانی

معمولاً حداقل 6 هفته طول می‌کشد تا استخوان‌ها در آسیب‌های مچ پا بهبود پیدا کنند. احتمالاً پزشک از شما می‌خواهد که وزن را در این مدت از روی مچ پا نگه دارید تا استخوان‌ها بتوانند در تراز مناسب ترمیم شوند. رباط‌ها و تاندون‌ها پس از ترمیم کامل شکستگی ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا بهبود پیدا کنند. بهبودی کامل حرکت و قدرت بدون درد پس از شکستگی مچ پا ممکن است تا 2 سال طول بکشد، اگرچه اکثر افراد می‌توانند در عرض 3 تا 4 ماه به روال عادی روزانه خود ادامه دهند.