شکستگی استخوان تالوس مچ پا
شکستگی استخوان تالوس مچ پا نوعی شکستگی در استخوانهای مچ پا است که معمولا در تصادفات و یا سقوط از ارتفاع به وقوع میپیوندد. با توجه به اینکه استخوان تالوس از استخوانهای مهم در حرکت مچ پا است، شکستگی آن میتواند پیامدهای مهمی در حرکت این بخش داشته باشد.
رسیدگی و درمان شستگی استخوان تالوس اهمیت زیادی دارد. معمولا جهت ترمیم مورد جراحی قرار میگیرد. چرا که درمان نشدن و یا برطرف نشدن عارضه میتواند منجر به درد شدید، آرتروز و همین طور مشکل در راه رفتن و لنگیدن شود.
استخوان تالوس و انواع شکستگی استخوان تالوس
مچ پا از دو بخش استخوانهای درشت نی و نازک نی که در قسمت بالایی مفصل مچ پا قرار دارند، تشکیل میشود. استخوان تالوس مچ پا نیز قسمت زیرین این مفصل را تشکیل میدهد. استخوان تالوس دقیقا در قسمت بالایی استخوان پاشنه است. این دو به همراه هم به حرکت چرخشی پا به سمت داخل و یا بیرون کمک میکنند.
در واقع این حرکتها امکان راه رفتن بر روی سطوح ناهموار را فراهم میکنند. استخوان تالوس بخش تحتانی و فوقانی مچ پا را به هم وصل میکند. بخشی است که فشارها و همین طور وزن را به امتداد مفصل مچ منتقل میکند.
ویژگی استخوان تالوس
این استخوان را نیز همانند دیگر مفاصل، غضروف مفصلی که به رنگ سفید میپوشاند. غضروف به سبب لغزندگی به استخوان تالوس کمک میکند تا به راحتی بر روی استخوانهای مجاور خود بلغزد. شکستگی در همه بخشهای استخوان تالوس محتمل است. اما شکستگی استخوان تالوس مچ پا معمولا در قسمت میانی که استخوان با درشت نی مفصل میشوند مشاهده میشود.
البته همان طور که بیان شد استخوان تالوس در بخشهای دیگر نیز دچار شکستگی میشود. مثلا زمانی که استخوان مچ پا به یک طرف تحت فشار قرار گیرد ممکن است استخوان تالوس دچار شکستگیهای برجستگی جانبی شود که معمولا برای اسکی بازان اتفاق میفتد.
انواع شکستگی تالوس
با توجه به تعداد قطعاتی که در اثر شکستگی استخوان تالوس از جای اصلی خود جا به جا شدهاند نیز میتوان شکستگیهای استخوان تالوس را دستهبندی نمود.
-
شکستگی پایدار
بر این اساس شکستگی پایدار یا جابه جایی کم، حالتی است که بخشهای شکسته در محل اصلی خود و به صورت صحیح مقابل هم قرار دارند. در این حالت استخوانها در طول دوره درمان در محل طبیعی خود قرار دارد و نیازی به جراحی جهت ترمیم استخوانها نیست.
-
شکستگی همراه
در شکستگی همراه با جابه جایی در زمان بروز حادثه استخوانهای شکسته از محل اصلی خود جا به جا شدهاند. با توجه به نیرو و فشاری که سبب شکستگی است، مقدار جابه جاییها متفاوت است. در این حالت قطعات شکسته به صورت پایداری پایینی دارند و جراحی ترمیمی بهترین گزینه جهت بهبود عملکرد و درمان مچ پا است.
-
شکستگی مرکب
در نوع سوم شکستگی استخوان تالوس مچ پا که به آن شکستگی مرکب یا باز گفته میشود، شکستگیها با زخمهای عمیق همراه هستند. بخشهای شکسته از پوست بیرون زدهاند. در این حالت عضلات و تاندونهای اطراف دچار آسیب شدهاند. در این نوع شکستگی به خاطر قرارگیری استخوان در معرض هوا و محیط بیرون احتمال عفونت وجود دارد و معمولا دوره درمان طولانیتر است.
علائم تشخیص شکستگی تالوس
درد بسیار زیاد، ناتوانی در راه رفتن و یا تحمل وزن بدن بر روی پا، ورم، کبود شدن، درد و حساسیت زمان لمس ناحیه مورد نظر از نشانههای شکستگی تالوس مچ پا است. جهت تشخیص معمولا فرد به دلیل شدت درد به پزشک مراجعه میکند. پزشک با معاینه میتواند شکستگی تالوس مچ پا را تشخیص دهد. برای این کار معمولا متخصص پا و مچ پا به جز علائم ظاهری معاینه دقیقی نیز انجام خواهد داد.
چگونگی تشخیص شکستگی تالوس
بدین منظور پرشک معمولا بررسی میکند که آیا پا و همین طور مچ پا دچار بریدگی و پارگی است یا خیر. با دقت حس تحریک و همین طور حرکت دادن را در انگشتان و کف پا بررسی مینماید. چرا که در بعضی مواقع علاوه بر شکستگی ممکن است اعصاب نیز دچار آسیب شده باشد. نبض را در بخشهای اصلی پا بررسی مینماید تا ببیند آیا جریان خون مناسب در قسمت پا و انگشتان وجود دارد.
همین طور بررسی میکند که فرد دچار سندرم کمپارتمان نشده باشد و مایعات در بخشهای مختلف پا جمع نشده باشد. چرا که در این صورت ممکن است بیمار به دلیل ایجاد اشکال در عملکرد نیاز به جراحی اضطراری داشته باشد. همین طور بقیه بخشهای پا و بخش ستون فقرات را چک میکند که در اثر این آسیب دچار ضربه و مشکل نشده باشند.
مواردی که پیش از این گفته شد معمولا با معاینات فیزیکی قابل تشخیص هستند. ممکن است پزشک برای معاینات دقیقتر از آزمایشات مختلف تصویربرداری نیز استفاده نماید. بدین وسیله میتواند با تشخیص دقیقتر، متوجه ضرورت یا عدم ضرورت انجام جراحی، تعداد استخوانهای شکسته و به طور کل اطلاعات بیشتر شود.
درمان شکستگی استخوان تالوس
-
آتل و گچ
جهت درمان شکستگی استخوان تالوس مچ پا مانند هر نوع شکستگی در درجه اول از آتلبندی یا گچ گرفتن برای بی حرکت کردن پا استفاده میشود. با بی حرکت سازی پا، بخاطر ثابت شدن پا محافظت بیشتری از پا به عمل میآید. و آتل یا گچ باید محدوده انگشت پا تا بالای پشت ساق پا را پوشش دهد.
-
کمپرس سرد
همین طور جهت کاهش در ایجاد ورم و درد میبایست پا در سطحی بالاتر از قلب قرار گیرد و در هر ساعت به مدت بیست دقیقه در محل مورد نظر از کمپرس یخ استفاده کرد. ضمنا توصیه میشود جهت درمان فوری حتما به پزشک مراجعه شود. زیرا انتخاب نوع درمان به میزان و نوع شکستگی بستگی دارد.
-
درمان غیر جراحی
در درمانهای غیر جراحی معمولا از بیحرکتسازی با استفاده از گچگیری و یا آتلبندی استفاده میشود. که معمولا استفاده از آنها شش تا هست هفته به طول میانجامد. پس از برداشتن آتل و گچ، تمریناتی برای بازتوانی به فرد آسیب دیده ارائه میشود.
-
روش جراحی
روش درمان جراحی تالوس معمولا در شرایطی که استخوان از جای طبیعی خود خارج شده استفاده میشود. با استفاده از آن جراحی ترمیم شکستگی استخوان مچ پا صورت میگیرد. استخوانها در محل صحیح خود قرار گرفته و فیکس میشوند. این حراجی معمولا موفقیت آمیز بوده و نتایج خوبی در بر دارد.
-
جا انداختن
از روش جا انداختن و اتصال فلزی نیز در درمان شکستگی استفاده میشود. به این صورت که استخوانها مجددا در محل اصلی خود قرار میگیرند. به وسیله پیچ و پلاکهای مخصوص به هم متصل میشوند.
برای برگشت عملکرد پا به حالت نرمال قبل از آسیب انجام نرمشهایی که به وسیله فیزیوتراپ و یا پزشک معالج توصیه شده، ضرورت دارد.
مراقبتهای بعد از جراحی استخوان تالوس
-
تصویر برداری
دوره درمان و بهبودی در شکستگی استخوان تالوس مچ پا بستگی مستقیمی با شدت آسیب و شکستگی دارد. معمولا بعد از عمل جراحی به مدت دو تا هشت هفته پا باید در آتل و یا گچ باقی بماند. معمولا پزشک معالج برای بررسی روند بهبود و اطمینان از استقرار استخوانها در محل صحیح خود از تصویر برداری استفاده میکند.
-
دارو
تجربه داشتن درد در فرآیند بهبودی طبیعی است. معمولا پزشک برای کاهش درد مسکن و داروهایی رو تجویز میکند. استفاده از این داروها تنها باید زیر نظر پزشک باشد و پس از بهبود میزان درد مصرف آن ها قطع شود ولی در صورت ادامه داشتن درد تا چند روز پس از جراحی حتما مشورت با پزشک توصیه میشود.
معمولا پس از کاهش درد چه در صورت انجام جراحی و چه زمانی که گچ پا باز میشود، توصیه بسیاری از پزشکان، حرکت پا و تلاش برای به حرکت مچ پا است.
-
فیزیوتراپی
همین طور تمرینات مخصوص فیزیوتراپی که توسط پزشک توصیه میشود، میتواند به تسریع روند بهبود کمک کند. در ابتدای راه رفتن معمولا از عصا و کفشهای مخصوص کمک بگیرید. حدودا نزدیک به سه ماه زمان میبرد تا بیمار بتواند همانند گذشته وزن خود را بر روی پای آسیبی تحمل نماید.
بنابراین در این مورد حتما باید طبق توصیههای پزشک پیش رفت. چرا که فشار زیاد، زودتر از زمان مناسب میتواند سبب خروج استخوان از محل اصلی آن شود و مجددا پا را دچار آسیب کند.
عوارض پس از شکستگی تالوس
از عوارض رایج که پس از شکستگی استخوان تالوس مچ پا ایجاد میشود میتوان به نکروز (فروپاشی تدریجی و دردناک بافت استخوانی به دلیل از بین رفتن سلولهای استخوانی که ناشی از نبود جریان خون است) اشاره کرد. که خود میتواند سبب بروز درد زیاد و التهابات مفصلی گردد. بدین ترتیب کاهش حرکت و عملکرد را به دنبال خواهد داشت.
همین طور آتروز (التهاب مفصلی) عارضه دیگری که پس از شکستگی ایجاد میشود. در مواردی که شاهد آتروز و نکروز به صورت شدید هستیم انجام بعضی از انواع جراحیها مانند تعویض و همین طور خشک کردن مفصل میتواند گزینه مناسبی در جهت بهبود باشد. از دیگر مشکلات می توان به جوش نخوردن یا بد جوش خوردن، عفونت و همین طور درد بسیار شدید اشاره کرد.
جمعبندی
شکستگی استخوان تالوس مچ پا معمولا در تصادف و یا سقوط شدید از ارتفاع به وجود میآید. از آن جا که تالوس از استخوانهای مهمی در مفصل مچ پا است و رابط بین کف پا و ساق پا است میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند. بر حرکت مفاصل و توانایی راه رفتن و تحمل وزن تاثیر بگذارد.
برای درمان میبایست هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کرد. پزشک با توجه به سطح و میزان شکستگی از یکی از روشهای درمان غیر جراحی و یا درمان جراحی برای بهبودی شخص استفاده نماید.