آسیب‌های ورزشی رایج پا

همه ورزشکاران و دوستاران ورزش می‌دانند که با یکی از اعضای مهم بدن در ورزش است. در اکثر بازی‌های رایج ورزشی که به‌صورت فردی یا گروهی انجام می‌شود از این عضو مهم بدن به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم استفاده می‌شود و همواره بیشتر از هر چیز دیگر شاهد آسیب‌های  ناشی از ضربات پا، پیچ‌خوردگی پا و… هستیم.

در این مقاله با معرفی آسیب‌های ورزشی رایج پا، ارائه توضیحاتی در این غالب و حتی بیان راه‌های درمانی و مراقبتی در شرایط خاص، در پی این هستیم که شما پاسخ سؤال‌هایتان در مورد آسیب‌های ورزشی رایج پا، همچنین مطالب مهم و مفیدی که در زندگی روزمره حتماً برایتان کمک‌کننده است را دریافت کنید. پس همراه ما باشید.

دکتر فرشید مالکی

آسیب‌های ورزشی رایج پا کدام اند؟

آسیب‌های ورزشی رایج پا ازجمله آسیب‌هایی هستند که ممکن است چه برای افرادی که ورزشکار حرفه‌ای هستند و چه برای کسانی که حرفه‌ای نیستند پیش‌آمده باشد. از بین این آسیب‌ها رایج‌ترین آن‌ها پیچ‌خوردگی و کشیدگی مچ پا می‌باشند.

در بسیاری از مواقع پیشگیری از آسیب‌های پا امری ممکن نیست ولی گاهی این امکان وجود دارد که با گرم کردن ملایم و کارهایی از این قبیل جلوی آسیب را بگیریم و احتیاط داشته باشیم.

کشیده شدن عضلات، آسیب ورزشی رایج برای پا

کشیدگی عضلات از آن دسته از آسیب‌هایی است که در قسمت‌های مختلف بدن اتفاق می‌افتد اما شایع‌ترین نوع کشیدگی مربوط به عضلات پشت ران می‌باشد. کشیدگی علائمی ازجمله شروع شدن ناگهانی درد، محدود شدن حرکت، کبودی و تورم، تغییر رنگ ناحیه آسیب‌دیده، قفل شدن عضله در آن ناحیه، ضعف، سفت شدن عضلات و اسپاسم عضلانی را به همراه دارد.

ازجمله عواملی که باعث کشیده شدن عضلات می‌شوند شامل انعطاف‌پذیری ضعیف ناحیه کشیده شده، خوب گرم نکردن بدن، ورزش زیاد و شدید و نداشتن تمرین و آموزش به‌اندازه لازم برای ورزش است.

تصور برخی به‌اشتباه این است که صرفاً ورزش‌های سخت سبب کشیدگی پا می‌شود اما در مواردی همچون پریدن و دویدن، بلند کردن شئ سنگین حتی پرتاب کردن اشیا امکان کشیده شدن عضلات پا که یکی از آسیب‌های ورزشی رایج پا است، وجود دارد.

حال مسئله‌ای که وجود دارد این است که در صورت ایجاد این مشکل چه اقدامات اولیه را می‌توان انجام دارد؟ پاسخ این است که کارهایی ازجمله گذاشتن یخ روی محل کشیده شده، بستن آن ناحیه به‌وسیله باند کشسان و استراحت کردن و بالا بردن پا بیشتر از سطح بدن و قلب می‌تواند در آن زمان کمک‌کننده باشد.

پیچ‌خوردگی مچ پا

یکی دیگر از آسیب‌های ورزشی رایج پا، پیچ‌خوردگی است. در محل مفصل، بافت‌هایی وجود دارد که به آن رباط می‌گویند و سبب متصل شدن استخوان‌ها در محل مفصل می‌شود. این رباط‌ها محدوده حرکتی خاصی دارند و در صورت رد شدن از این محدوده در اثر آسیب به رباط، پاره شدن آن یا کشیدگی، پیچ‌خوردگی ایجاد می‌شود.

پیچ‌خوردگی علائمی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به درد بسیار شدید در ناحیه پیچ‌خورده، ورم در مچ پا که علت آن زیادشدن مایع در بافت است، ایجاد مشکل درحرکت و راه رفتن، سفت شدن مفصل و کبودشدن پا و… اشاره کرد.

دلایل بسیاری وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد پیچ‌خوردگی شود که این دلایل عبارت‌اند از :

چرخیدن مچ پا به سمت خارج، چرخیدن مچ پا به سمت داخل، ضعف در مچ پای فرد، استفاده از کفش و پوشش نامناسب پا، برخورد یا قرار گرفتن پای دو بازیکن، قرار دادن نادرست پا روی زمین یا قرار دادن آن روی سطح ناهموار.

قبل از اینکه بدانیم چگونه از پای پیچ‌خورده مراقبت کنیم باید بدانیم که چگونه از پیچ‌خوردگی پا جلوگیری کنیم. استفاده از کفش‌های مناسب، قوی کردن مچ پا، انجام ورزش در سطوح هموار و مراجعه به پزشک در صورت ضعف یا انحراف مچ پا می‌توانند کمک‌کننده باشند. حال اگر مچ پای پیچ‌خورده دارید می‌توانید از قرار دادن کمپرس یخ روی مچ، استفاده از نوار برای بستن مچ پا و مراجعه به پزشک استفاده کنید.

پارگی تاندون آشیل

از دیگر آسیب‌های ورزشی رایج پا می‌توان به پارگی تاندون آشیل اشاره کرد. در ابتدا باید بگوییم که تاندون آشیل چیست؟ تاندونی که باعث اتصال ماهیچه‌های موجود در ساق پا با به استخوان پاشنه پا می‌شود تاندون آشیل نام دارد و خود تاندون از طنابی از جنس فیبر محکم و قوی است درست‌شده.

این تاندون قوی‌ترین و بلندترین تاندونی است که در بدن وجود دارد و پارگی یا آسیب به آن، اختلال گسترده‌ای در عملکرد ساق پا به وجود می‌آورد.

نشانه‌هایی ازجمله ایجاد تورم در نزدیکی پاشنه پا، ایجاد درد در نزدیکی پاشنه پا، عدم توانایی ایستادن بر روی انگشتان پا، ناتوانی در خم کردن پا، ناتوانی در فشار بر روی پا به علت درد فراوان در هنگام راه رفتن، حتی شنیده شدن صدای پارگی در پشت پا و. .. در هنگام پارگی تاندون آشیل شایع می‌باشند.

تاندون آشیل زمانی دچار پارگی می‌شود که این طناب فیبری متصل‌کننده ماهیچه‌های پشت ساق پا و  پاشنه بیش‌ازحد کشیده شود. عواملی که سبب پارگی می‌شوند عبارت‌اند از :

تغییر سریع جهت حرکت، پریدن، تغییر سریع سرعت حرکت، دویدن در مسیر غیر همسان مانند سربالایی، ورزش‌هایی مانند ژیمناستیک، دنس، فوتبال، تنیس، والیبال، بسکتبال، بیس‌بال و….

این آسیب‌دیدگی که جز آسیب‌های ورزشی رایج پا می‌باشد که حتی ممکن است در افراد غیر ورزشکار هم پیش بیاید اما در صورت بروز، اقداماتی مانند استراحت کردن، استفاده از کمپرس یخ، بستن ساق پا با استفاده از بانداژ، بالا قرار دادن پا، استفاده از کفش طبی و مسکن‌های ضدالتهابی و… را می‌توان انجام داد.

آسیب رسیدن به رباط‌های زانو

زانو بخش مهمی از پا و بزرگ‌ترین مفصل بدن است که آسیب پذیری آن در ضربات و حرکات ورزشی بسیار شایع است. اعداد نشان می‌دهد که به طور تقریبی 2.5 میلیون از گزارشات آسیب‌های ورزشی رایج پا مربوط به زانو می‌باشد. یکی از این صدمات آسیب رسیدن به رباط زانو است.

مسئله قابل توجه در مورد مفصل زانو این هست که تمام ثابت آن متکی بر رباط و عضلات اطرافش است در نتیجه خود مفصل زانو بسیار آسیب پذیر می‌باشد. به آسیب‌دیدگی رباط صلیبی زانو، پیچ‌خوردگی زانو نیز می گویند.

آسیب‌دیدگی رباط می‌تواند به‌صورت جزئی یا گسترده تر از آن باشد، که به طور کلی علائمی مانند شنیده شدن صدا از مفصل زانو پا، تورم مفصل زانو پا، ایجاد درد در محل مفصل، هنگام دست زدن به اطراف مفصل زانو پا احساس درد و ناراحتی داشتن، ناتوانی درحرکت دادن زانو حتی به مقداری کم، حس خالی شدن زانو زمان ایستادن بر روی پا و… را دارد.

پاره شدن رباط زانو یا کشیدگی آن از آن دسته از آسیب‌هایی است که حتماً باید به پزشک مراجعه شود و پزشک از طرق مختلفی ازجمله درمان با دارو، فیزیوتراپی، زانو بندها، بریس های زانو، PRP و به ندرت با عمل جراحی درمان خواهد شد.

سندرم درد کشککی _ رانی

یکی دیگر های آسیب‌های ورزشی رایج پا سندرم درد کشککی _ رانی می‌باشد. در این سندرم حرکت کپسول زانو پا به سمت ران پا، مشکلاتی برای بافت زیر کپسول زانو ایجاد می‌کند. این سندرم علائمی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به احساس درد در جلو، اطراف و پشت زانو پا اشاره کرد.

همچنین  شدید تر شدن درد در این نواحی حین یا پس از انجام فعالیت و ورزش کردن، احساس درد هنگام پایین رفتن از پله، در م اقعی شنیدن صدای ساییدگی یا خراش از زانو، احساس درد پس نشستن هایی با مدت زیاد و… از دیگر علامت های این آسیب ورزشی رایج پا است.

به طور معمول سندرم درد کشکی _ رانی به عنوان یکی از آسیب‌های ورزشی رایج پا برای افرادی که در زمینه های فوتبال، والیبال، بسکتبال و دوندگی فعالیت دارند، به دنبال افزایش و شدید شدن فعالیت، کفش‌های نامناسب، در صورت کاهش انجام  ورزش مورد نظر درنتیجه ضعیف شدن عضلات و مواردی از این قبیل اتفاق می‌افتد.

مواردی که می‌تواند به این سندرم کمک کند شامل ورزش‌های کنترل‌شده، تمرینات مفصل ران و زانو، استفاده از آرتزها، استفاده از نوارچسب کشکک، استفاده از مسکن‌ها و… می‌شوند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله که راجع به آسیب‌های ورزشی رایج پا است با توضیح دادن برخی از این آسیب‌ها ازجمله کشیده شدن عضلات پا، پیچ‌خوردگی مچ پا، پارگی تاندون آشیل، آسیب رسیدن به رباط‌های زانو و درنهایت سندرم درد کشککی _ رانی و همچنین بیان مواردی ازجمله نشانه‌های این آسیب‌ها، ارائه روش‌های درمانی برای هر یک از آن‌ها و مطرح کردن ورزش‌هایی که سبب هر یک از این مشکلات می‌شود، همراه بودیم.

اما آنچه در مورد آسیب‌های ورزشی رایج پا مهم هست این است که همواره به دنبال روش‌هایی برای پیش‌گیری این مشکلات باشیم و نکاتی را رعایت کنیم تا به آن‌ها دچار نشویم.