استخوان فیبولا

استخوان فیبولا چیست؟

استخوان نازک‌نی استخوانی است که ممکن است بارها نامش به گوش ما خورده باشد و اطلاعات کم یا حتی نسبتاً گسترده‌ای از آن داشته باشیم. بله همان‌طور که حدس می‌زنید استخوان فیبولا نام دیگر نازک‌نی است که ممکن است نامی ناآشنا برای بسیاری از ما باشد.

نازک‌نی یا فیبولا (fibula) استخوانی است میان مچ پا و زانو که در راستای استخوان درشت‌نی یا تیبیا (tibia) قرارگرفته است و طولی تقریباً هم‌اندازه تیبیا دارد. موقعیت قرارگیری فیبولا در سطح خارجی درشت‌نی می‌باشد و مانند استخوان درشت‌نی جز استخوان‌های اندام تحتانی است.

این استخوان جز استخوان‌های تشکیل‌دهنده مچ پا می‌باشد که از طریق رباط به سایر استخوان‌های تشکیل‌دهنده مچ پا متصل است. فیبولا که همچون تیبیا جز استخوان‌های بلند است، در بین تمام استخوان‌های بلند بدن، نازک‌ترین می‌باشد

کاربرد یا عملکرد استخوان فیبولا چیست ؟

استخوان فیبولا از آن دسته از استخوان‌هایی است که تأثیر زیادی در نگه‌داری وزن بدن ندارد و انجام این کار در ناحیه زانو تا مچ پا بیشتر توسط درشت‌نی انجام می‌شود. اما وجود فیبولا مانند هر یک از بخش‌های دیگر بدن بسیار مهم است و کارکرد آن ثابت نگه‌داشتن مفصل در قسمت مچ پا می‌باشد و درنتیجه سبب کمک به ازدیاد حرکت مچ پا می‌شود و برای حرکت پا و چرخش آن به سمت داخل مؤثر است.

یکی دیگر از نقش‌های فیبولا که می‌توان گفت کار همه استخوان‌ها و وظیفه‌ی اصلی اسکلت بدن است، نگه‌داری و اتصال ماهیچه‌ها می‌باشد.  از دیگر نقش‌های استخوان نازک‌نی که در مواقع لازم می‌تواند کمک‌کننده باشد، توانایی بافت استخوان فیبولا در پیوند خوردن بر روی دیگر استخوان‌های بدن ازجمله فک پایین است.

شاید این سؤال پیش آید که در صورت برداشت از بافت فیبولا تکلیف استحکام پا چه می‌شود؟ پاسخ این است که خوشبختانه استخوان فیبولا حاوی توده استخوانی بیشتر از مقدار موردنیاز پا می‌باشد و در اندازه خودش یا کمتر از خودش به‌طورمعمول حمایت‌کننده پا است.

چه مفاصل و استخوان‌هایی اطراف فیبولا قرار دارند؟

در ابتدا باید به این مورداشاره کرد که فیبولا داری سه مفصل می‌باشد که مفاصل اصلی استخوان نازک‌نی هستند. این مفاصل شامل تیبیو فیبولار پروگزیمال، تیبو فیبولار دیستال، مفصل مچ پا هستند. در ناحیه مچ پا استخوان درشت‌نی، نازک‌نی و قایی توسط رباط‌هایی ازجمله دالی، قاپی نازک‌نی و سایر رباط‌ها پشتیبانی می‌شوند.

و اما ماهیچه متصل به فیبولا، عضله فیبولا ریس بلند یا پرونئوس بلندنام دارد که نقش آن درحرکت کف پا به سمت ناحیه پشت پا می‌باشد. استخوان فیبولا سه بخش، انتهای نزدیک که دارای برآمدگی کوچکی است، شفت که استخوان نازکی است که غشای بین استخوانی در داخل آن قرار دارد، انتهای دور که تشکیل‌دهنده قوزک جانبی است را شامل شده است.

شکستگی فیبولا ‌شامل چه مواردی است و چه علائمی دارد؟

شکستگی فیبولا سه نوع مختلف دارد که در این مقاله به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

نوع اول : شکستگی استخوان فیبولا در حالتی رخ می‌دهد که مفصل مچ پا دچار آسیب یا فرسودگی شود.

نوع دوم : استفاده بیش‌ازحد نرمال از این استخوان که ممکن است در فعالیت‌های خاص و مداوم ایجاد شود که به شکستگی‌های استرسی معروف است باعث ترک‌های کوچکی در نازک‌نی می‌شود.

نوع سوم : در بعضی مواقع فیبولا آسیبی ندیده است اما آسیب و شکستگی تیبیا یا درشت‌نی سبب شکستگی استخوان فیبولا می‌شود.

شکستگی این استخوان علائم مختلفی ازجمله کبودی، ورم پا در قسمتی از استخوان که شکسته است، درد در ناحیه آسیب‌دیده در قسمت خارجی ساق پای فرد، حساسیت فرد در ناحیه شکسته شده نسبت به لمس کردن، بدشکل شدن ساق پا به علت شکستگی فیبولا و درنتیجه به علت تغییر شکل و حالت استخوان،  حس بی‌حسی و سردی در آن ناحیه از پا که می‌تواند به علت آسیب به اعصاب و رگ‌های اطراف استخوان باشد، ایجاد مشکلات در قدم برداشتن و… دارد.

پس از آسیب‌دیدگی استخوان فیبولا چه اقدامات اولیه و خانگی می‌توان انجام داد؟

زمانی که ساق پا آسیب‌دیده باشد یکی از حدسیاتی که ایجاد می‌شود، شکسته شدن استخوان فیبولا است و درصورتی‌که پارگی یا زخمی خارجی ایجاد نشده باشد، بهتر است تا زمان مراجعه به پزشک، یک سری اقدامات اولیه و نگهداری کننده را انجام دهید تا شرایط را در همان حالت نگه‌دارید.

ازجمله اقداماتی که می‌توان انجام داد به چند مورداشاره خواهیم کرد.

١. عدم واردکردن فشار به پا در محل آسیب‌دیده و قرار دادن پا در شرایطی راحت و استراحت دادن به آن.

٢. یکی از مواردی که باعث کم شدن التهاب و تورم محل زخم می‌شود این است که پا را در محلی بالاتر از سطح قلب و بدن فرد قرار دهیم.

٣. اگر تا زمان مراجعه به پزشک، درد در ناحیه شکسته شده به میزانی افزایش یافت که برای فرد غیرقابل‌تحمل بود مصرف داروهایی ازجمله استامینوفن، ایپوپروفن و ناپروکسن جهت کاهش درد و التهاب موردی ندارد.

۴. جهت کاهش درد و التهاب و کمک به آن بهتر است ١۰ الی ١٧ دقیقه از کمپرس آب سرد یا کمپرس یخ به صورتی که آن را بر روی محل آسیب استخوان فیبولا بگذارید، استفاده نمایید.

روش‌های درمانی شکستگی فیبولا

درمان شکستگی استخوان فیبولا بسته به اینکه شکستگی در کدام ناحیه از استخوان اتفاق افتاده باشد و اینکه علاوه بر شکستگی آیا به اعصاب، رگ‌ها، رباط، مفصل و… نیز آسیب‌رسیده باشد یا خیر به صور متفاوتی انجام می‌شود.

در ابتدا باید استخوان ثابت نگه‌داشته شود درنتیجه برای این امر باید از گچ، آتل یا مواردی از این قبیل استفاده شود. استفاده از آتل و گچ سبب می‌شود که اگر آسیب خیلی جدی نباشد و بدون جراحی نیز رفع شود، در مدتی که استخوان ثابت است استخوان خودش را ترمیم کند. این نوع شکستگی‌ها معمولاً به‌سرعت ترمیم و رفع می‌شوند.

در شکستگی‌های بیشتر وجدی‌تر فیبولا مراجعه به پزشک امری الزامی است تا در صورت نیاز حتی جراحی و درمان‌های این‌چنینی انجام شود.

روش‌های جراحی فیبولا شامل :

١. تثبیت خارجی : این مورد روشی است که در آن با استفاده از ابزار جراحی ازجمله گیره جراحی، میله و… از بیرون انجام‌شده و باعث تثبیت شکستگی استخوان می‌شود.

٢. تثبیت داخلی : در این روش به‌صورت فیزیکی، با ابزاری ازجمله پیچ، صفحه، میله و… در زیرپوست تثبیت انجام می‌شود و این ابزار در بدن می‌مانند.

٣. جا انداختن باز : در مواردی که استخوان بیرون زده که به آن ‌شکستگی بازمی‌گویند، جااندازی باز به روش‌های تثبیت داخلی یا خارجی انجام می‌شود.

۴. پینینگ : در این روش از طریق سیم‌هایی را قرار می‌دهند تا استخوان‌های ‌شکسته شده را در جای خود قرار دهند که به آن پینینگ از طریق پوست می‌گویند.

عوارض و مشکلات ناشی از آسیب به فیبولا چیست؟

عوارض شکستگی فیبولا شامل عوارض ناشی از جراحی استخوان فیبولا و برش‌های آن می‌شود. عضله‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و دیگر بافت‌هایی که بین پوست‌واستخوان قرار دارد نرم و کوچک هستند درنتیجه آسیب به آنان در اثر جراحی ممکن است به‌راحتی ترمیم نشود.

از طرفی بروز مواردی ازجمله خون‌ریزی، عفونت و… که گاها بعد جراحی اتفاق می‌افتند ازجمله مشکلاتی است که افراد دارای بیماری‌هایی همچون دیابت یا افرادی که سیگار می‌کشند را بیشتر درگیر خود می‌کند. گاهی ایجاد بهبودی آهسته فرد را اذیت می‌کند یا حتی برداشتن مهره‌ها بعد از عمل اذیت کننده هستند.

نتیجه‌گیری

فیبولا، استخوانی دریکی از قسمت‌های بسیار مهم بدن یکی پا می‌باشد که اکثر مردم آن را به نام نازک‌نی می‌شناسند. در این مقاله با معرفی  استخوان فیبولا به‌عنوان استخوانی کاربردی در بدن، به ارائه اطلاعات درباره اجزای آن، اجزای اطراف فیبولا شامل مفاصل و رباط‌ها، بررسی موارد آسیب به فیبولا از قبیل انواع شکستگی آن، روش‌های نگهداری از فیبولا در صورت آسیب، روش‌های درمانی شکستگی استخوان فیبولا، عوارض ناشی از آسیب به آن و مواردی این‌چنینی پرداختیم.

و اما موردی که درباره خوانندگان این مقاله قابل‌ملاحظه است این است که افراد با خواندن چنین مطالب و کسب اطلاعات بیشتر نه‌تنها دایره داده‌ها و اطلاعات خود را افزایش می‌دهند بلکه می‌توانند از طریق این شناخت، پیشگیری‌های درست را در رفتار خود تصحیح کنند.