درد در ناحیه شانهها
شانه یکی از متحرکترین مفصلهای بدن انسان است. گروهی متشکل از چهار ماهیچه و تاندونهای آنها که روتاتور کاف (rotator cuff) نامیده میشوند، دامنه حرکتی وسیعی را به شانهها میدهند و درد در این ناحیه میتواند حرکت را برای فرد دچار اختلال کند.
التهاب دو سرشانه یکی از موارد کمتر شناختهشده است که میتواند مشکلات حرکتی همراه با درد را برای فرد ایجاد کند؛ ازاینرو در ادامه به بررسی این التهاب خاص میپردازیم.
التهاب دو سرشانه
التهاب دو سرشانه یا بورسیت شانهها از علل شایع درد و سفتی شانهها هستند. مفصل شانه توسط گروهی از عضلات و تاندون دوسر بازو ثابت نگهداشته میشود. این ماهیچهها و تاندونها، استخوان بازو را در حفره شانه (گلنوئید) نگه میدارند.
هنگامیکه تاندونهای روتاتور کاف یا تاندونهای دوسر بازو ملتهب و تحریک میشوند، تاندونیت روتاتور کاف و تاندونیت دوسیپیتال نامیده میشود که همان التهاب دو سرشانه است.
بخشی به نام بورس در فضای بین تاندونهای روتاتور کاف و استخوان تیغه شانه که مجاور این تاندونها است (آکرومیون) قرار دارد. بورس همان چیزی است که از این تاندونها محافظت میکند. التهاب دو سرشانه زمانی رخ میدهد که بخش بورس ملتهب شود.
علائم
اگر فردی به هر دلیل دچار التهاب دو سرشانه شود میتواند علائمی همچو درد در ناحیهٔ شانه و عدم توانایی در انجام برخی از حرکات را تجربه کند، همچنین ورم و قرمز شدگی در ناحیه سرشانهها نیز میتوانند از این علائم باشند. اما این علائم بسیار کلی هستند و برای تشخیص دقیق باید به پزشک مراجعه شود.
گاهی اوقات درد شانه ممکن است به دلیل وجود مشکل در ناحیه دیگری از بدن، مانند گردن، قلب یا ریهها باشد، به این دردها ارجاعی میگویند. این دردها معمولاً در هنگام استراحت عضلات نیز وجود دارند و در هنگام حرکت شانهها بدتر نمیشوند، پس نباید با التهاب دوسرشانهها اشتباه گرفته شوند.
علل بروز
وجود التهاب در هر بخشی از بدن میتواند ایجاد شود و باعث مشکلاتی برای فرد شود؛ التهابها ازنظر شدت انواع مختلفی دارند و میتوانند در هر بخشی از بدن به وجود آیند. همچنین التهابها میتوانند علل مختلف فیزیکی یا شیمیایی داشته باشند. التهاب دو سرشانه التهابی است که هم به دلایل فیزیکی و هم به دلایل شیمیایی داخلی میتواند ایجاد شود.
التهاب دو سرشانه ممکن است به دلایل بسیاری به وجود بیاید که در این بخش بهصورت موردی برخی از این علل را نام میبریم:
- خارهای استخوانی در ناحیه شانه، این خارهای ممکن است به دلیل رسوب املاح در ناحیه استخوانهای سرشانه ایجاد شوند.
- بورسیت که همان التهاب کیسهپر از مایع بورسا است. این کیسه بهطورمعمول از مفصل محافظت میکند و به حرکت نرم آن کمک میکند.
- شکستگیهای مکرر میکروسکوپی یا ماکروسکوپی استخوان شانه؛ شکستگیهای میکروسکوپی بهصورت عادی نیز در استخوانها اتفاق میافتند؛ اما اگر تعداد و دفعات آنها زیاد شود میتواند باعث التهاب شود.
- همچنین شکستگیهای ماکروسکوپی ناشی از آسیبهای فیزیکی میتواند از عوامل ایجاد التهاب دو سرشانه باشد.
- دررفتگی شانهها؛ دررفتگی نیز میتواند از عوامل بروز التهاب باشد. این عامل در شانهها به دلیل تحرک بالا بیشتر مشاهده میشود.
- فریز شدن شانهها؛ اصطلاحی است که درزمانی که عضلات، تاندونها و رباطهای داخل شانه سفت میشوند به کار گرفته میشود و در این حالت حرکت دشوار و دردناک میشود.
- پارگی تاندونهای ناحیه شانه؛ این موردی میتواند به دلایل متعددی همچو آسیبهای فیزیکی ناشی از ورزش، تصادف یا غیره باشد.
- کمتحرکی شانهها ناشی از ضعف عضلات؛ این مورد در مواقعی دیده میشود که فرد بهصورت طولانیمدت تحت بستری بوده است یا به دلیل عدم هوشیاری در طولانیمدت تحرک کمی داشته است.
تشخیص قطعی
همانطور که گفتیم علائم التهاب دو سرشانه بسیار کلی هستند و ممکن است این علائم را در هنگام بروز اختلالات دیگر نیز مشاهده کنیم؛ ازاینرو برای تشخیص دقیق این عارضه باید از روشهای تشخیصیای همچو تصویربرداری امآرآی (MRI)، تصویربرداری فراصوت (FUS) یا رادیولوژی استفاده کرد.
این روشهای تشخیصی قطعی را متخصصان فیزیوتراپی پس از تشخیص اولیه توصیه میکنند که البته باید این را ذکر کنیم که این روشهای تشخیصی دارای عوارضی هستند به همین خاطر کمتر به آنها رجوع میشود.
پیشگیری
ازآنجاییکه بیشتر موارد التهاب دو سرشانه ناشی از استفاده بیشازحد و اشتباه از شانهها است، بهترین درمان پیشگیری است. مهم است که از فعالیتهایی که باعث ایجاد مشکل میشوند اجتناب کنید یا آنها را اصلاح کنید.
- قبل از ورزش گرمکنید؛ این کار با انجام آهسته برخی حرکات همچو نرم دویدن و انجام برخی از حرکات کششی انجام میشود.
- در صورت احساس درد در ناحیه شانهها از ادامه ورزش اجتناب کنید؛ پیشرفت برخی از آسیبهای جزئی را میتوان با استراحت دادن به بخش آسیبدیده متوقف کرد و جلوی بروز التهاب را گرفت.
- از محدودکنندههای حرکتی استفاده کنید؛ برخی از حرکات ناگهانی در هنگام انجام کارهای روزانه یا ورزش میتوانند باعث آسیب و ایجاد التهاب شوند. ازاینرو برخی از محدودکنندههای حرکتی وجود دارند که میتوانند از این حرکات جلوگیری کنند.
- روش نشستن و راه رفتن خود را اصلاح کنید، همانطور که در بخش علل بروز التهاب دو سرشانه گفتیم، شکستگیهای میکروسکوپی میتوانند باعث ایجاد این التهاب شوند.
- عدم رعایت طریقه صحیح نشستن و راه رفتن میتواند تعداد و شدت شکستگیهای میکروسکوپی را افزایش دهد و درنتیجه احتمال ایجاد التهاب نیز افزایش مییابد.
درمان و مراقبت
التهاب دو سرشانه خفیف میتواند بهراحتی در خانه رفع شود؛ اما در موارد حاد نیاز به مراجعه به پزشک یا متخصص است.
مراقبت و درمان در خانه
همانطور که گفتیم التهاب خفیف را میشود در خانه رفع کرد. التهاب خفیف، التهابی است که تنها همراه با قرمزی مختصر سرشانهها و درد کم در هنگام استفاده از مفصل شانهها باشد.
در اینجا چند نکته برای کمک به بهبود درد شانه ناشی از التهاب دو سرشانه خفیف آورده شده است:
- یخ را به مدت ۱۵ دقیقه روی ناحیه شانه قرار دهید، این کار را به صورتی انجام ندهید که ناحیه شانه از شدت سرما دچار آسیب شود. حتماً یخ را در پارچه بپیچید، یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید؛ زیرا ممکن است منجر به سرمازدگی شود. این عمل را ۳ تا ۴ بار در روز به مدت ۲ تا ۳ روز انجام دهید.
- برای چند روز به شانه خود استراحت دهید و کمتر از آن استفاده کنید.
- مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن ممکن است به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- انجام حرکات کششی تقویتکنندهٔ تاندونهای ناحیه شانه میتواند درروند درمان التهاب دو سرشانه مؤثر باشند.
چه زمان به متخصص مراجعه کنیم؟
اگر بهتازگی آسیب شدیدی دیدهاید و شانه شما بسیار دردناک، متورم و کبود شده یا خونریزی دارد، به اورژانس بیمارستان بروید. به این سطح از التهابها، التهابهای حاد میگویند که نیاز به اقدامات تخصصی دارند و نشانههای زیر را به همراه دارند:
- درد شانه همراه با تب، تورم و قرمزی
- درد قابلتوجه حتی با حرکت دادن شانه یا بازو توسط شخصی دیگر
- درد بیش از ۲ تا ۴ هفته، حتی پس از درمان و انجام اقدامات خانگی
- رنگ قرمز یا آبی پوست در ناحیه شانه
ممکن است پس از انجام اقدامات تخصصی بر روی شانههای شما توسط متخصص، پس از مدتی همچنان التهاب دو سرشانه شما بهصورت خفیف وجود داشته باشد که در ادامه میتوانید با مراقبت و درمانهای خانگی که به آنها اشاره کردیم در خانه به بهبود التهاب کمک کنید.
جمعبندی
همانطور که در بالا خواندید التهابها میتوانند در بخشهای مختلفی از بدن ایجاد شوند و التهاب دو سرشانه التهابی است که بیشتر به دلیل آسیبهای فیزیکی ایجاد میشود. روشهای درمان و پیشگیری التهابهای فیزیکی عمدتاً مشترک هستند و میتوان با انجام اقداماتی مشابه از آنها پیشگیری کرد یا آنها را درمان کرد. شما باید فرق بین التهاب خفیف و حاد را بفهمید.
فهم اینکه درد شانهها ناشی از التهاب است و التهاب حاد یا خفیف است کمک بسیاری در رفع درد شانهها در هنگام بروز میکند. امیدواریم بامطالعه این مقاله اطلاعات مناسب و کاربردیای دربارهٔ این نوع خاص از التهاب به شما ارائه داده باشیم تا در هنگام بروز درد شانهها بتوانید اقدامات مناسبی را اتخاذ کنید.
سؤالات متداول
فرق بین التهاب حاد و خفیف شانهها چیست؟
التهاب خفیف فقط دارای قرمزی و درد کم در هنگام استفاده ارادی از مفصل شانه است؛ اما التهاب حاد میتواند همراه با خونریزی، خونمردگی، تب، قرمزی شدید و درد شدید حتی در هنگام استفاده نکردن از مفصل شانه باشد.
هر دردی در ناحیه شانه مربوط به التهاب دو سرشانهها است؟
قطعاً خیر، برخی از دردهای ارجاعی نیز میتوانند باعث احساس درد در ناحیه شانهها شوند، فرق بین این دردها با درد ناشی از التهاب را میتوان با استفاده از مفصل شانهها متوجه شد، دردهای التهابی در هنگام استفاده از مفصل بروز میکنند.