تاثیر اضافه وزن در جراحی تعویض مفصل

جراحی تعویض مفصل چیست؟

جراحی تعویض مفصل، عمل بسیار پیچیده‌ای است و چاقی هم می‌تواند به مراتب موجب افزایش خطرات و عوارض آن شود. با توجه به ضرورت عمل تعویض مفصل، کاهش وزن قبل از این عمل، امری مهم و حیاتی به شمار می‌رود. توده بدنی بیمار قبل از جراحی تعویض مفصل، مورد بررسی قرار می‌گیرد تا در صورتی که فرد دچار اضافه وزن یا چاقی باشد، قبل از عمل نسبت به کاهش وزن خود اقدام نماید.

جراحی تعویض مفصل در صورت اضافه وزن

انجام جراحی تعویض مفصل زانو با داشتن چاقی یا اضافه وزن، می‌تواند چالش برانگیز باشد. زیرا اگر شاخص توده بدنی بیمار بیش از ۴۰ باشد، ممکن است عوارض بسیار جدی بعد از عمل برای بیمار به وجود بیاید. برای بررسی میزان چربی بدن به نسبت قد، شاخص توده بدنی که یک نوع معادله است، تعریف می‌شود.

توده بدنی بین ۱۸ تا ۲۴ وضعیت نرمال، بین ۲۵ تا ۲۹ اضافه وزن، بین ۳۰ تا ۳۹ چاقی و بین ۴۰ تا ۴۹ چاقی خطرناک را نشان می‌دهد. احتمال ابتلا به بیماری‌ها در افرادی که اضافه وزن دارند، به نسبت بیشتر است. به همین دلیل خطرات و عوارض مربوط به جراحی نیز افزایش می‌یابد.

از جمله این خطرات می‌توان به ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت نوع ۲، سندروم متابولیک و آپنه انسدادی خواب اشاره کرد. بنابراین لازم است برای جلوگیری از ایجاد هر نوع مشکلی در حین عمل و یا بعد از آن، شرایط سلامت بیمار مورد بررسی قرار بگیرد.

دلایل لزوم کاهش وزن قبل از عمل

می‌توان گفت مهم‌ترین دلیل لزوم کاهش وزن قبل از عمل، مربوط به اهمیت این جراحی و میزان پیچیدگی آن است. در این قسمت می‌خواهیم بیشتر با این جراحی آشنا شویم تا بتوانیم اهمیت آن را به خوبی درک کنیم. همان طور که می‌دانید یکی از حساس‌ترین و  پیچیده‌ترین مفاصل بدن، مفصل زانو است. این مفصل، وظیفه بزرگ حمل وزن بدن و اجازه حرکت دادن به اندام تحتانی را بر عهده دارد.

دلایل جراحی تعویض مفصل

با افزایش سن و بروز بیماری‌های مختلفی همچون استئوآرتریت، ممکن است این مفصل دچار آسیب دیدگی و فرسودگی شود. در این صورت فرد دچار مشکلاتی مانند درد و التهاب مفصل، کاهش دامنه حرکتی، تورم، مشکل در راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود.

با پیشرفت علم پزشکی می‌توان با جایگزینی مفصل فرسوده با یک پروتز مصنوعی از جنس فلز و پلاستیک، عملکرد حرکت را بهبود بخشید. تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی، شامل مراحل بی‌حسی و باز کردن مفصل، برداشتن استخوان‌ها و غضروف‌های آسیب دیده و جایگزین کردن پروتز مصنوعی یا همان ایمپلنت زانو می‌شود. بازگشت به زندگی عادی بعد از عمل، به عوامل مختلفی بستگی دارد که قرار است به مهم‌ترین آنها یعنی تاثیر اضافه وزن در جراحی تعویض مفصل بپردازیم.

قبل ازعمل چقدر باید وزن کم کرد؟

در حالتی که وزن فرد به طور چشمگیری بیش از حد طبیعی باشد و قرار باشد تحت عمل جراحی تعویض مفصل کامل زانو یا لگن قرار بگیرد، معمولا پزشک توصیه به کاهش وزن خواهد کرد. افرادی با شاخص توده بدنی بیشتر از ۴۰، در مقایسه با افراد دارای وزن نرمال، بیشتر در معرض خطرات و عوارض حین و بعد عمل قرار دارند. در نتیجه، تاثیر منفی نتایج جراحی تعویض مفصل زانو ممکن است به خاطر اضافه وزن باشد.

در پاسخ به این پرسش که قبل از عمل چقدر باید وزن کم کرد، باید گفت توصیه متخصصان این است که این افراد ۵ تا ۱۰ درصد از وزن خود را کم کنند. مطالعات نشان می‌دهد که هر چه مقدار کاهش وزن بیشتر باشد، نتایج بهتری هم به دست خواهد آمد. برای مثال فردی که ۲۰ درصد از وزن خود را کم کرده، نسبت به کسی که ۱۰ درصد از وزن خود را کم کرده است، عفونت و عوارض کمتری را تجربه می کند.

به همین دلیل در صورت اضافه وزن توصیه می‌شود، تا جایی که امکان دارد برای کاهش وزن تلاش کنید. برای انجام این کار استفاده از رژیم غذایی مناسب، خواب کافی، ورزش متناسب با توانایی و پرهیز از استرس می‌تواند کمک کننده باشد.

اضافه وزن و عوارض آن بعد از جراحی تعویض مفصل

افرادی هستند که با داشتن وزن بالا هم از سلامت جسمانی کامل برخوردار هستند. اما این مسئله از تاثیر منفی اضافه وزن بر جراحی کم نمی‌کند. در افراد چاق، جراحی تعویض مفصل عوارض مختلفی را ایجاد می‌کند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم. چاقی می‌تواند ترمیم زخم را عقب بیندازد. همچنین می‌تواند موجب عفونت‌های سطحی زخم و عفونت‌های مفصل مصنوعی شود. به طور کلی بعد از عمل تعویض مفصل، درد زانو کاهش پیدا می‌کند و دامنه حرکتی فرد افزایش می‌یابد.  اما در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی، این موضوع با مشکل مواجه می‌شود.

در افراد چاق ممکن است جایگذاری پروتز با مشکلات شکستن و شل شدگی مواجه شود. لخته شدن خون بعد از عمل هم در افراد چاق بیشتر از بقیه ایجاد می‌شود. افراد چاق ممکن است بعد از جراحی دچار آمبولی ریه( لخته شدن خون در ریه ها ) شوند. با دانستن این عوارض، لازم است تا اگر اضافه وزن دارید، قبل از جراحی نسبت به کاهش وزن اقدام کنید تا دچار عوارض و مشکلات آن بعد از جراحی نشوید.

فواید وزن مناسب در بدن بعد از عمل تعویض مفصل

داشتن وزن مناسب به خصوص در دوران بعد از عمل تعویض مفصل، فواید زیادی دارد و زانودرد را به میزان زیادی کاهش می دهد که به برخی از این فواید اشاره می‌کنیم. می‌توان گفت مهم‌ترین آنها کم شدن فشار بر روی مفصل زانو است و کم شدن درد زانوها را به دنبال دارد. تنظیم هورمون‌ها، بهبود تنفس، بهتر شدن توانایی راه رفتن و کم شدن سکته قلبی و مغزی از فواید دیگر وزن مناسب به شمار می‌روند. به طور کلی مجموع این فواید موجب افزایش سلامت عمومی فرد می‌شوند.

راه‌های کاهش وزن قبل از عمل تعویض مفصل

حالا که با اهمیت داشتن وزن مناسب بعد از عمل تعویض مفصل آشنا شدیم، دانستیم که ضروری است قبل از عمل تعویض مفصل نسبت به کاهش وزن خود اقدام کنید. استفاده از یک رژیم غذایی مخصوص برای کاهش وزن لازم و ضروری است. در کنار آن ورزش کردن را نباید هیچ وقت کنار گذاشت.

راه های مختلفی برای کاهش وزن وجود دارد و می توان از این راه ها قبل از عمل استفاده کرد تا به وزن مناسب برای انجام جراحی تعویض مفصل رسید. برای این کار علاوه بر ورزش، پیروی از یک رژیم غذایی خاص نیز لازم و ضروری است. در دوره قبل از عمل سعی کنید فعالیت هایی فیزیکی و ورزش را افایش دهید و در طول روز از مقدار زیادی آب استفاده کنید. و در مقابل از مصرف غذاهای پرچرب و سنگین و همچنین نوشیدنی های شیرین خودداری کنید.

در وعده های غذایی خود از گوشت بدون چربی، لبنیات کم چرب، میوه و سبزیجات استفاده کنید. در مجموع با استفاده از این روش ها و رعایت نکات لازم، می توانید قبل از جراحی وزن خود را کاهش دهید تا بعد از عمل دچار مشکلات ناشی از اضافه وزن نشوید. البته باید به این نکته بسیار مهم هم توجه کرد که کاهش وزن بیش از اندازه در افراد چاق، می تواند آنها را در معرض ابتلا به بیماری های گوناگون قرار دهد. به همین دلیل مشورت با پزشک متخصص درباره وزن مناسب جراحی، رژیم غذایی مناسب و فعالیت های ورزشی ضروری می باشد.

راه‌های دیگر

استفاده از سبزیجات، میوه، گوشت بدون چربی و لبنیات کم چرب در رژیم غذایی لازم است. در طول روز، سعی کنید مقدار آب زیادی مصرف کنید. در مقابل سعی کنید از مصرف نوشیدنی های شیرین خودداری کنید.

فعالیت بدنی و ورزش کردن را باید به میزان قابل توجهی افزایش داد. افرادی که دچار درد لگن هستند می‌توانند فعالیت‌هایی را مانند دوچرخه سواری و شنا انجام دهند تا فشار زیادی به مفاصل آنها وارد نشود.

از راه‌های دیگر کاهش وزن می‌توان سونای خشک، طب سوزنی، آب درمانی، گوشواره لاغری، دستگاه‌های لرزان، کمربند لاغری، دستگاه‌های برقی، ژل‌ها و محلول‌های لاغری و دستگاه‌های افزایش جریان خون را نام برد. با استفاده از داروهای لاغری و همچنین جراحی نیز می‌توان وزن بدن را کم کرد. البته تمام این موارد باید زیرنظر پزشک انجام شود تا از ایجاد مشکلات جلوگیری شود.

یکی از الگوهای غذاخوردن، رژیم روزه داری است. این رژیم شامل مصرف وعده‌های غذایی در بازه‌های زمانی کوتاه در طول روز است. در صورتی که این رژیم به صورت مستمر و کوتاه مدت انجام شود، می‌تواند وزن را به سرعت کاهش دهد.

تمرین دیگری که افراد دارای وزن بالا می‌توانند انجام دهند، آگاهانه غذاخوردن است. در این نوع تمرین فرد حتی به مکان غذاخوردن نیز توجه زیادی دارد. تکنیک‌هایی که باید در این نوع تمرین انجام داد شامل توجه به غذا و لذت بردن از آن، حذف عوامل حواس پرتی در هنگام غذا خوردن، آرام و آهسته غذا خوردن، انتخاب غذای مناسب و مصرف انواع ویتامین‌ها و پروتئین‌ها اشاره کرد.

سخن پایانی

در این متن سعی شد تا شما را مختصر با تاثیر اضافه وزن بعد از عمل تعویض مفصل آشنا کنیم. با توجه به تمام آنچه که گفته شد، می‌دانیم که عمل تعویض مفصل، یک عمل بسیار پیچیده و مهم است و از این‌رو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. مراقبت‌های بعد از جراحی به اندازه خود جراحی مهم هستند و در بهبودی کامل بیمار نقش پررنگی دارند. یکی از مشکلات بزرگی که بعد از جراحی می‌تواند بهبودی را به تاخیر بیندازد، اضافه وزن یا چاقی است.

وزن زیاد می‌تواند فشار زیادی را به مفاصل وارد کند و باعث فرسودگی زودرس مفصل زانو شود. اضافه وزن افراد باعث می‌شود تا درد بیشتری را احساس کنند و روند بهبودی آنها طولانی‌تر شود. از جمله مشکلات دیگری که ممکن است برای این افراد به وجود بیاید می‌توان به عفونت، لخته شدن خون، جابه‌جایی یا شل شدن پروتز و نیاز مجدد به عمل جراحی اشاره کرد. در صورت اضافه وزن قبل از جراحی تعویض مفصل، توصیه پزشک متخصص و فوق تخصص جراحی پا به کاهش وزن می‌باشد.

به دلیل مشکلات متعددی که اضافه وزن می تواند بعد از عمل به بدن وارد کند، توصیه پزشکان به کاهش وزن قبل از جراحی می باشد. کاهش وزن قبل از عمل تعویض مفصل می تواند تاثیر زیادی را در بهبود نتایج این جراحی داشته باشد.