پرونیشن پا چیست و چه عوارضی دارد؟

پرونیشن (Pronation) چیست؟

پرونیشن پا می‌تواند باعث آسیب‌های گوناگونی در اندام‌های تحتانی بدن شود. همچنین بیماری پرونیشن یکی از شایع‌ترین ناهنجاری‌های بدنی محسوب می‌شود که باعث تغییر ساختار بدن می‌شود. جالب است بدانید که مفصل پا به دلیل اینکه وزن بدن را تحمل می‌کند، یکی از آسیب‌پذیرترین مفصل‌های بدن شمرده می‌شود. پس افرادی که دارای اضافه‌وزن و چاقی هستند، ممکن است بیشتر از بقیهٔ افراد در معرض بیماری پرونیشن پا قرار بگیرند

پرونیشن بیش از حد، اغلب باعث به وجود آمدن مشکلاتی همچون ملتهب شدن تاندون‌های پشتی ساق پا، التهاب کف پا، احساس درد در ناحیه کف پا، و بیرون‌زدگی استخوان کناره پا می‌شود. در واقع پرونیشن پا منجر به صاف شدن کف پا می‌شود.

عوارض پرونیشن بیش‌تر از حد طبیعی چیست؟

• ساق‌های پشتی پا ملتهب می‌شوند.
• کف پا ملتهب و متورم می‌شود.
• احساس درد در ناحیه کف پا.
• بیرون‌زدگی استخوان کنار پا.

پرونیشن پا چند در چند نوع وجود دارد؟

انواع مختلفی از پرونشین وجود دارد که به شرح زیر است :

1. پرونیشن کمتر از حد
2. پرونیشن بیش‌تر از حد
3. پرونیشن طبیعی و یا خنثی

پرونیشن کمتر از حد یا (Supination), زمانی به وجود می‌آید که در هنگام راه رفتن، پا به سمت خارج متمایل شود که در این حالت باعث فشار آمدن به قسمت‌های خارجی پا می‌شود. یعنی فرد در هنگام راه رفتن کف پاهایش را به‌درستی بر روی زمین نمی‌گذارد.

پرونیشن بیش تر از حد یا (Over pronation), زمانی به وجود می‌آید که در هنگام راه رفتن پا به سمت داخل متمایل شود و باعث ایجاد آسیب به قسمت خارجی زانو می‌شود، این حالت بیشتر در کسانی قابل‌مشاهده است که دارای کف پای صاف هستند. در این حالت باز هم کف پای فرد به طور کامل بر روی زمین قرار نمی‌گیرد.

پرونیشن طبیعی و یا خنثی که در همه پاها به طور طبیعی حدود پانزده درصد وجود دارد، و می‌تواند مانع از بروز آسیب‌های دیگر ناشی از انواع پرونیشن پا شود.

پرونیشن پا چه علائم دارد؟

1. کف پای صاف.
2. چرخش زانوها به داخل.
3. انحراف پاها.
4. خمیده شدن تاندون آشیل.
5. ناهموار شدن پاشنه پا.

پرونیشین پا به‌مرور و باگذشت زمان باعث صاف شدن کف پاها می‌شود.

در خمیده شدن تاندون آشیل پا، از نمای پشت سر پاها به سمت داخل متمایل بوده و در نتیجه باعث تغییر شکل تاندون می‌شود. انحراف پاها در همه افرادی که دارای پرونیشن هستند قابل‌مشاهده است.

کف پای صاف در حالتی به وجود می‌آید که قوس پا در اثر پرونیشن بیش تر از حد از بین رفته باشد. اگر در هنگام راه رفتن، پاها به صورت نامتقارن و دوطرفه قرار بگیرد باعث چرخش مچ پا و ناهموار شدن پاشنه پا می‌شود.

افرادی که دارای کف پای صاف هستند، از همان ابتدا احساس درد و ناراحتی ندارند، بلکه به‌مرور و باگذشت زمان، علائم در آنها بروز کرده و احساس درد می‌کنند. در نتیجه با افزایش فشار در ناحیهٔ ساق پا باعث ناموزون راه رفتن آنها می‌شود.

چرخش در مچ پا باعث به‌وجودآمدن آسیب‌هایی همچون کمر درد، احساس درد در ناحیه باسن، خستگی در ساق پا، درد در جلوی زانو، درد در کشکک و خار پاشنه پا می‌شود.

حتی وجود درد در پاها نیز می‌تواند باعث مختل شدن فعالیت‌های روزانه شود. توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم ذکر شده حتماً دراسرع‌وقت به متخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کنید، و زودتر به درمان اقدام نمایید.

آیا برای درمان پرونیشن پا می‌توان از روش‌های دیگری، غیر از عمل جراحی استفاده کرد؟

بله پرونیشن بیش از حد را می‌توان با استفاده از روش‌های دیگری به‌غیراز عمل جراحی درمان کرد. یکی از این روش‌ها استفاده از آرتوز می باشد. آرتوز نوعی وسیله است که باعث اصلاح ساختار اندام و در نتیجه بهبود آن می‌شود. هدف اصلی استفاده از آرتوز این است که از قوس پا حمایت شود و همچنین حرکات پا را کنترل نماید. آرتوز می‌تواند از بروز پرونیشن بیش از حد نیز جلوگیری نماید. کفش‌های طبی و کفی‌ها جزء پرکاربردترین آرتوزها به شمار می‌آیند.

روش دیگر، انتخاب کفش مناسب برای پاها است. چرا که عدم استفاده از کفش مناسب باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود، استفاده از کفش‌هایی که دارای کفی طبی و محکم هستند می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. زیرا باعث حفظ تعادل و حمایت بیشتر از پا می‌شود. البته کفش‌های مناسبی نیز برای پرونیشن پا وجود دارد. در کل، پا به‌عنوان قلب دوم انسان شناخته شده است، پس انتخاب کفش مناسب برای پا از اهمیت زیادی برخوردار است.

روش بعدی ضربه زدن به پا است، در این روش با وارد کردن ضربه به پا البته به روش‌های خاص باعث ایجاد تعادل در پا می‌شود. در مراکز فیزیوتراپی نیز از این روش استفاده می‌کنند.

روش دیگر، ماساژ دادن پاها است. ماساژ دادن ساق پا سبب افزایش جریان خون، اکسیژن و همچنین انعطاف‌پذیری بیشتر پاها می‌شود که در بهبود سریع پاها بسیار مؤثر است. در هنگام ماساژدادن می‌توانید از روغن‌های گیاهی نیز استفاده کنید.

روش بعدی تحرک و حرکت دادن مفصل است. تحرک دادن مفصل باعث می‌شود که مفاصل آسیب‌دیده و یا کم کار، منعطف‌تر و نرم‌تر شوند که در آخر سبب عملکرد بهتر پا می‌شود. با حرکت و تکان دادن پا، به مرور و با گذشت زمان پای انسان دوباره قدرت خود را به دست می‌آورد.

چند راه‌حل و روش‌های ساده برای درمان پرونیشن پا

• استفاده از آرتوز
• انتخاب کفش مناسب
• ضربه زدن‌های آرام به پا
• ماساژ دادن پاها
• حرکت دادن مفصل با کمک ورزش

چه دلایلی باعث ایجاد پرونیشن می‌شود؟

عوامل متعدد زیادی وجود دارد که باعث ایجاد پرونیشن پا می‌شود، برخی از این عوامل به شرح زیر است:

1. عوامل ژنتیکی
2. استفاده از کفش نامناسب
3. عدم تراز ساختار قامتی
4. آسیب‌دیدگی‌های قبلی
5. کم تحرکی
6. ایستادن طولانی مدت
7. افزایش سن
8. تمرین‌های ورزشی بیش از حد

برخی از افراد به طور ژنتیکی دارای پرونیشن پا هستند، اما برخی از افراد هم باگذشت زمان دچار این بیماری می‌شوند. مثلاً اگر از کفش‌های مناسب استفاده نکنیم یا شرایط کاری هر روزه ایجاب کند که برای مدتی طولانی بایستیم از عواملی هستند که بعدها باعث بروز بیماری پرونیشن پا می‌شوند. یا حتی اگر تمرین‌های ورزشی بیش از حد انجام بدهیم یا برعکس خیلی کم‌تحرک باشیم باز هم باعث بروز بیماری پرونیشن پا می‌شود.

همیشه باید به سلامت بدن خود اهمیت بدهیم، زیرا برخی از بیماری‌ها هستند که اگر از آنها پیشگیری نکنیم از همان اول عوارض آنها را نخواهیم دید؛ بلکه به‌مرور و باگذشت زمان عوارض آنها به سراغ ما می‌آیند. همیشه پیشگیری بهتر از درمان بوده است.

فوق تخصص جراحی پا و مچ پا قادر است، با انجام یک آزمایش که شامل راه رفتن و یا دویدن فرد بر روی اسکن فشار کف پا (Gait) است، این ناهنجاری و مشکل پرونیشن پا را تشخیص دهد.

در ادامه برخی از راه‌هایی که برای پیشگیری از پرونیشن باید بدانید را برایتان بیان می‌کنیم.

چند راه‌حل ساده برای پیشگیری از پرونیشن

• کشش ماهیچه‌های ساق پا
• حرکات و تمرین‌های اصلاحی مناسب
• فیزیوتراپی
• تصحيح فرم بدن در هنگام راه رفتن و دویدن
• استفاده از آرتوزهای مناسب پا
• استفاده از کفش‌های طبی مناسب با فرم پا

سخن پایانی

ناهنجاری پرونیشن پا بر فعالیت‌های الکتریکی عضلات در ساق پا و همچنین کنترل پاسچر بدن تأثیر بسیاری خواهد داشت. یکی از عوارض بیماری پرونیشن پا می‌تواند وجود درد در پا باشد که اگر از همان اول آن را جدی نگیرید و هرچه سریع‌تر اقدام به درمان آن با مراجعه به متخصص پا و فوق تخصص جراحی پا نکنید، باعث می‌شود بیماری شما شدیدتر شود و به قسمت‌های دیگر بدن نیز آسیب وارد نماید.