روی‌هم افتادن انگشتان یا انگشت متقاطع چیست؟

روی‌هم افتادن انگشتان، یا انگشت متقاطع پا، وضعیتی است؛ که با انگشت دوم مشخص می‌شود؛ که به سمت انگشت شست پا، حرکت می‌کند و درنهایت ممکن است، منجر به عبور انگشت از روی انگشت شست و قرار گرفتن آن، در بالای انگشت شست شود. این‌یک بیماری پیش‌رونده است؛ که می‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اما در بزرگسالان شایع‌تر است.

دکتر فرشید مالکی

چه چیزی باعث روی‌هم افتادن انگشتان پا می‌شود؟

روی‌هم افتادن انگشتان پا که به آن، ناپایداری مفصل متاتارسوفالانژیال دوم، یا کپسولیت انگشت دوم نیز گفته می‌شود، زمانی ایجاد می‌شود که، رباط‌های اطراف مفصل انگشت دوم، به‌مرور زمان ملتهب و ضعیف می‌شوند و درنهایت، این رباط‌ها دیگر قادر به حمایت و تثبیت انگشت پا نیستند. درنتیجه، انگشت دوم از موقعیت طبیعی خود، خارج می‌شود. در بیشتر موارد روی‌هم افتادن انگشت پا را می‌توان با ساختار غیرطبیعی پا یا مکانیک غیرطبیعی پا که فشار قابل‌توجهی بر مفصل انگشت دوم وارد می‌کند توضیح داد.

علائم روی‌هم افتادن انگشت پا چیست؟

اگر انگشت متقاطع دارید، احتمالاً این موارد را تجربه خواهید کرد:

1) درد مداوم در ناحیه کف پا

2) تورم در پایه انگشت دوم

3) زخم در بالای انگشت ضربدری

4) احساس اینکه چیزی داخل توپ پا یا روی بستر کفش شما گیرکرده است

5) دردی که هنگام راه رفتن بدتر می‌شود

6) دردی که وقتی توپ پا به هم فشرده می‌شود بدتر می‌شود، مانند پوشیدن کفش‌های تنگ یا نوک‌تیز

اگر علائم بیماری دیگر انگشت پا، مانند: آرتریت بونیون یا مفصل شست پا (هالوکس ریجیدوس) را داشته باشید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به انگشت متقاطع باشید.

عوامل خطر برای روی‌هم افتادن انگشت پا چیست؟

1) آناتومی پا : برخی از ناهنجاری‌های ساختاری، مانند: صافی کف پا، عضلات سفت ساق پا و انگشت دوم بلندتر از انگشت شست پا، می‌توانند به دلیل فشار اضافی واردشده به مفصل انگشت دوم، شما را مستعد ایجاد انگشت متقاطع یا روی‌هم افتادن انگشتان پا کنند.

2) شرایط پا : انگشت متقاطع معمولاً، با سایر شرایط انگشت پا، ازجمله بونیون و آرتریت مفصل شست پا، (هالوکس ریجیدوس) رخ می‌دهد.

3) آسیب‌دیدگی انگشتان پا: صدمات قابل‌توجه یا مکرر، به انگشت دوم، ازجمله شکستگی و ضربه زدن به انگشت پا، می‌تواند به رباط‌های اطراف مفصل آسیب برساند و منجر به ایجاد انگشت متقاطع شود.

درمان‌های غیر جراحی برای درمان روی‌هم افتادن انگشتان پا:

1) مصرف داروهای ضدالتهابی: مصرف داروهای ضدالتهابی بدون نسخه، می‌تواند به میزان قابل‌توجهی، درد را کاهش دهد. در صورت لزوم، دکتر ممکن است؛ یک داروی قوی‌تر، برای کاهش ناراحتی شما تجویز کند.

2) تغییر کفش

3)استفاده از آرتز

4) اعمال نوار

5) فیزیوتراپی

درمان جراحی برای درمان روی‌هم افتادن انگشتان پا :

اگر درمان‌های غیر جراحی، برای تسکین درد مؤثر واقع نشوند، ممکن است جراحی توصیه شود، به‌ویژه در موارد شدیدتر یا پیشرفته‌تر، انگشت متقاطع یا روی‌هم افتادن انگشتان که در آن انگشت پا کاملاً از بالای انگشت شست پا عبور کرده است. هنگامی‌که این اتفاق افتاد، انگشت دوم پا، بدون مداخله جراحی به موقعیت طبیعی خود بازنمی‌گردد.

نوع روش جراحی توصیه‌شده ، به موقعیت منحصربه‌فرد هر بیمار بستگی دارد. جراحی برای انگشت متقاطع یا روی‌هم افتادن انگشتان ممکن است، شامل تنظیم مجدد انگشت پا، ترمیم رباط‌ها یا تاندون‌های آسیب‌دیده که از انگشت پا حمایت می‌کنند و اصلاح هرگونه تغییر شکل استخوانی در پا، که بر این وضعیت تأثیر می‌گذارد باشد.

فرآیند بازیابی روی‌هم افتادن انگشتان شامل چه مواردی است؟

درمان جراحی، برای انگشت متقاطع یا روی‌هم افتادن انگشتان شامل چندین هفته یا ماه، بهبود بسته به نوع جراحی انجام‌شده است. در هر نوع جراحی برای این بیماری، ممکن است نیاز باشد که بعد از عمل، کفشی سفت و صاف بپوشید؛ تا از پای شما، در حین بهبود استخوان‌ها محافظت کند.

چه تحت درمان غیر جراحی یا جراحی برای انگشت متقاطع باشید، دکتر توصیه‌هایی را برای اقدامات درازمدت طراحی‌شده، برای جلوگیری از تشدید یا بدتر شدن علائم شما، مانند اصلاح کفش، انجام فیزیوتراپی و استفاده از آرتز ارائه می‌دهد.

روی‌هم افتادن انگشتان چیست و چه‌کاری می‌توانید در مورد آن‌ها انجام دهید؟

انگشتان پا، در هر شکل و اندازه‌ای هستند؛ می‌توانند ازنظر طول متفاوت باشند و حتی می‌توانند خمیده، مجعد یا ضربدری روی انگشت دیگری باشند. انگشتی که از روی انگشت دیگری عبور می‌کند؛ لزوماً مشکل‌ساز نیست، اما اگر نادیده گرفته شود و درمان نشود؛ می‌تواند مشکل‌ساز باشد.

روی‌هم افتادن انگشتان و عوارض احتمالی:

ژنتیک نقش مهمی، درحرکت و ظاهر پاهای ما دارد. اگر والدین شما انگشتی دارند که از روی انگشت دیگری عبور می‌کند، ممکن است در مقطعی از زندگی خود، مستعد رشد انگشتانتان باشید. انگشتان متقاطع نیز، می‌توانند در اثر آسیب یا ضربه، صافی کف پا، قوس‌های بلند، مکانیک پایین‌تنه، سفت شدن ماهیچه‌های ساق پا یا یک مشکل پزشکی زمینه‌ای جدی‌تر، مانند “آرتریت روماتوئید” ایجاد شوند. انگشتان متقاطع یا همپوشانی انگشتان پا، به‌عنوان ناهنجاری انگشتان پا در نظر گرفته می‌شوند؛ زیرا معمولی یا “طبیعی” نیستند.

انگشتان متقاطع که انعطاف‌پذیر هستند؛ هنوز هم می‌توانند صاف شوند. باگذشت زمان، آن‌ها ممکن است سفت یا سخت شوند، که می‌تواند منجر به درد و ناراحتی شود. عوارض ناشی از، تقاطع یا روی‌هم قرار گرفتن انگشتان پا، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1) پینه و میخچه

2) تاول

3) مشکل در یافتن کفشی که مناسب باشد

4) انگشتان چکشی

5) متاتارسالژی یا درد در ناحیه کف پا

6)  زخم انگشت پا و عفونت

شایع‌ترین انگشتان پا، که ممکن است ضربدری شوند، انگشت دوم و انگشت نوزادان هستند. تغییر شکل “بونیون” در مفصل انگشت شست پا، معمولاً باعث انحراف انگشت شست پا، به سمت انگشتان کوچک می‌شود. با انحراف بیشتر و بیشتر انگشت شست پا، به انگشت دوم فشار می‌آورد؛ که باعث می‌شود از سر راه بلند شود. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، انگشت دوم ممکن است بر انگشت شست پا غلبه کند.

روی‌هم قرار گرفتن انگشتان پا معمولاً در نوزادان دیده می‌شود و اغلب با رشد و راه رفتن، خودبه‌خود اصلاح می‌شود. همچنین می‌توان با چسب زدن به انگشت مجاور، آن را زود درمان کرد.

درمان انگشتان متقاطع پا یا روی‌هم رفتن انگشتان:

چسب زدن و آتل‌بندی:

انگشتی که انعطاف‌پذیر است را، می‌توان حرکت داد، و دست‌کاری کرد. چسب زدن یا آتل‌بندی، می‌تواند برای کمک به صاف کردن انگشت آسیب‌دیده مفید باشد.

فاصله بین انگشتان پا:

فاصله بین انگشتان پا که از فوم یا سیلیکون ساخته‌شده‌اند، به‌عنوان یک “بافر” بین انگشتان پا، عمل می‌کنند. آن‌ها مفید هستند؛ زیرا از انگشتان پا، در برابر فشار بیش‌ازحد، از نزدیکی بیش‌ازحد به هم محافظت می‌کنند.

کفش:

کفش‌هایی که دارای یک جعبه پنجه عمیق هستند، فضای بیشتری را، برای انگشتان پا فراهم می‌کنند و انگشتانی را که، روی آن‌ها ضربدری شده‌اند، در خود جای می‌دهند. این به کاهش هرگونه ناراحتی، ناشی از فشار کمک می‌کند و می‌تواند، از تحریک پوست مانند تاول‌ها و میخچه‌ها، جلوگیری کند.

آرتز:

اگر انگشت متقاطع ناشی از یک مشکل بیومکانیکی مانند صافی کف پا یا قوس‌های بلند باشد، آرتزهای سفارشی پا و کفی‌های خارج از قفسه می‌تواند در اصلاح موقعیت پا و کارآمدتر کردن راه رفتن مؤثر باشد که می‌تواند پیشرفت را کاهش دهد. از این بدشکلی رایج انگشت پا آن‌ها همچنین ممکن است به کاهش ایجاد پینه کمک کنند.

کشش:

عضلات سفت ساق پا، باعث کاهش دامنه حرکتی پا و مچ پا می‌شود؛ که ممکن است نحوه حرکت پا را، هنگام راه رفتن تغییر دهد. کشش، انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد، در برابر آسیب محافظت می‌کند و همچنین می‌تواند به عملکرد مؤثرتر ارتزهای سفارشی پا، برای درمان  روی‌هم افتادن انگشتان پا کمک کند.

عمل جراحی:

اگر درد و ناراحتی از  روی‌هم افتادن انگشتان پا، شدید باشد و بر فعالیت‌های روزمره، تأثیر منفی بگذارد، ممکن است؛ نیاز به جراحی باشد. همچنین راه‌حل دائمی‌تری، برای کسانی است؛ که زخم مزمن از، روی‌هم افتادن انگشتان پا، ایجاد کرده‌اند.

درد و ناراحتی ناشی از روی‌هم افتادن انگشتان پا، ممکن است؛ باعث شود راه رفتنتان را تغییر دهید؛ که می‌تواند، باعث ایجاد مشکلات دیگری، مانند: درد زانو یا لگن شود. اگر هرگونه درد و ناراحتی را، به دلیل تقاطع یا روی‌هم افتادن انگشتان پا تجربه می‌کنید؛ درحالی‌که روی‌هم قرار گرفتن انگشتان پا خطرناک نیست؛ می‌تواند علت مهمی، برای درد پا باشد.

چه چیزی باعث روی‌هم  افتادن انگشتان پا می‌شود؟

در همه افراد، از نوزادان گرفته، تا افراد مسن، می‌تواند انگشتان پا روی‌هم قرار گیرند. شایع‌ترین انگشتی که درگیر می‌شود؛ انگشت کوچک‌پا است. بسیاری از افراد، در مقطعی از زندگی خود، افتادن انگشت روی‌هم دارند.

علل روی‌هم افتادن انگشتان پا:

وراثت:

برخی از افراد با یک انگشت روی پا به دنیا می‌آیند. معمولاً انگشت روی انگشت چهارم روی‌هم قرار می‌گیرد یا زیر آن، قرار می‌گیرد. اعضای خانواده، اغلب بدشکلی مادرزادی انگشت روی پا را، در اوایل زندگی نوزاد تشخیص می‌دهند.

افراد همچنین ممکن است؛ شرایطی را به ارث ببرند که، احتمال ایجاد یک انگشت روی پا را در آینده افزایش دهد. به‌عنوان‌مثال، وضعیت انگشت پا “مورتون” که در آن انگشت دوم بلندتر از انگشت اول است  ژنتیکی است و طول نامنظم؛ ممکن است فرد را در برابر همپوشانی انگشتان پا آسیب‌پذیرتر کند.

بیش پرونیشن:

نحوه راه رفتن و ایستادن شما، می‌تواند بر سلامت پای شما، تأثیر بگذارد. هنگامی‌که پا و مچ پای شما، در حین راه رفتن به سمت داخل می‌چرخد، به آن بیش پرونیشن، گفته می‌شود و با ایجاد مشکل روی‌هم افتادن انگشتان پا پوشانده می‌شود.

سایر شرایط پا:

سایر شرایط پا ممکن است؛ باعث روی‌هم افتادن انگشتان پا، شود. به‌عنوان‌مثال، انگشت چکشی، جایی که انگشت پا، به‌جای اینکه مستقیم به بیرون کشیده شود؛ به سمت پایین خم می‌شود، می‌تواند منجر به روی‌هم افتادن انگشتان پا شود.برخی از این موارد، با افزایش سن یا چاقی شایع‌تر هستند.

روماتیسم مفصلی:

آرتریت روماتوئید، گاهی اوقات، ساختار پای فرد را به حدی تغییر می‌دهد؛ که ممکن است برای درمان آن نیاز به جراحی داشته باشد.

عوارض روی‌هم افتادن انگشتان پا:

روی‌هم افتادن انگشتان پا، وقتی باعث ساییدگی انگشتان، روی کفش یا تحمل وزن نابرابر شود، می‌تواند منجر به درد پا شود. درنتیجه ممکن است پینه یا میخچه دردناکی داشته باشید.یکی دیگر از شرایط ثانویه، ناشی از روی‌هم افتادن انگشتان پا، متاتارسالژی است که در آن توپ پا ملتهب و حساس می‌شود.

درمان روی‌هم افتادن انگشتان پا:

گزینه‌های زیادی برای درمان همپوشانی انگشتان پا وجود دارد. در بیشتر مواقع می‌توان این مشکل را با روش‌های غیرتهاجمی مانند فیزیوتراپی و کفش مناسب برطرف کرد.