جراحی زانوی ضربدری

زانوی ضربدری چیست؟

یک اختلال ارتوپدی است که در ساختار زانوها به وجود می‌آید. در این حالت زانوها به هم برخورد می‌کند؛ اما قوزک پا در کنار یکدیگر قرار نمی‌گیرد. در این عارضه زانوها بدشکل شده و به سمت داخل متمایل می‌شوند، در نهایت یک انحنای غیرعادی در بین پاها ایجاد می‌شود. میزان و شدت انحراف زانوی ضربدری در بین اشخاص متفاوت است. به گفته متخصص جراحی پا و مچ پا، زانوی ضربدری در بین کودکان 2 تا4 سال بسیار زیاد است. حدود 70درصد کودکان دچار زانوی ضربدری می‌شوند که با رشد کودک این عارضه کمتر شده و اصلاح می‌شود.

علت به‌وجودآمدن زانو ضربدری

همان‌طور که اشاره شده است به گفته دکتر متخصص جراحی پا و مچ پا، اگر این عارضه در کودکی نمایان شود، نیازی به نگرانی نیست و جزئی از روند طبیعی رشد است که با مرور زمان کمتر می‌شود. اما اگر با مرور زمان بهبود پیدا نکند یا در سنین بالاتر به وجود آید، باید به فکر دلایل دیگری باشید.

• عوامل ژنتیک:

گاهی مشکلات ژنتیکی باعث می‌شود که زاویه لگن و زانو افزایش پیدا کند.

• آسیب‌دیدن:

اگر استخوان‌های ران دچار شکستگی شود و برای درمان آن اقدامی نکنیم یا ناحیه شکسته شده خوب جوش نخورد ممکن است دچار پای ضربدری شوید

• کمبود ویتامین‌ها:

بیماری راشیتیسم بر اثر کمبود D به وجود می‌آید و استخوان‌ها نرم می‌شود.

• اضافه‌وزن:

اضافه‌وزن شدید باعث فشارهای مضاعف بر زانوها می‌شود و عارضه زانو ضربدری را افزایش می‌دهد.

• جنسیت:

طبق آمارهای به‌دست‌آمده میزان عارضه زانوی ضربدری در خانم به دلیل آناتومی بدنشان که با آقایان متفاوت است، بیشتر است.

• عدم تناسب در رشد کودکان:

ممکن است مراحل رشد کودکان به‌خوبی طی نشود، صدمه به نقاط حساس پا در کودکی باعث می‌شود که رشد به‌خوبی کامل نشود و پا حالت دفرمه بگیرد.

• سابقه بیماری:

بیماری‌هایی مثل آرتروز زانو یا التهاب مفاصل می‌تواند در بزرگسالی باعث به‌وجودآمدن پای ضربدری شود.

انواع زانوهای ضربدری:

فیزیولوژیک:

به آن دست از زانوهای ضربدری می‌گویند که در دوران کودکی در سنین 2 تا 3 سال ایجاد شده و تا سنین 6 تا 8 سالگی به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد.

پاتولوژیک:

به آن دست از زانوهای ضربدری می‌گویند که در سنین بزرگسالی و در اثر بیماری‌های راشیتیسم، آرتروز زانو یا شکستگی به وجود می‌آید.

برای درمان این عارضه بهتر است اطلاعات دقیق را در اختیار متخصص جراح پا و مچ پا قرار دهید تا بتواند تشخیص درستی ارائه دهد و یک درمان متناسب پیدا کند.

انواع زانوهای ضربدری بر اساس فاصله قوزک پا

دکتر متخصص جراحی پا و مچ پا برای تشخیص زانوی ضربدری یک سری معیارهایی دارند و با اندازه فاصله بین قوزک پاها می‌توان تشخیص داد آیا زانوی ضربدری دارید یا خیر.

• نوع 1: فاصله بین قوزک‌ها بسیار کم است (2/5 سانتی‌متر).
• نوع 2: فاصله بین قوزک‌ها 5 سانتی‌متر است.
• نوع 3: فاصله بین قوزک‌ها 7/5 است.
• نوع 4: فاصله بین فوزک ها از7/5بیشتر است.

اگر شما مبتلا به هرکدام از 4 نوع4 نوع بودید باید بدانید که درمان آنها متفاوت است پس کمک گرفتن از متخصص جراحی پا و مچ پا بسیار مهم است.

علائم و نشانه‌های زانوی ضربدری

زانوهای ضربدری عوارض نامطلوبی بر راه‌رفتن می‌گذارند و مفاصل دیگر را هم درگیر می‌کند. این یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های زانوهای ضربدری است. اما به جز اینکه در راه‌رفتن مشکل دارید علائم دیگری هم وجود دارد که متخصص جراحی پا و مچ پا درمورد این علائم مقاله‌های مختلفی نوشته‌اند:

• دردناک بودن حرکت
• نداشتن تعادل در راه‌رفتن و ایستادن
• احساس درد در ناحیه پا، مچ پا، لگن و زانو
• مشکل در راه‌رفتن و لنگیدن
• ناتوان‌بودن در انجام حرکات ورزشی مثل پریدن و چرخیدن
• صاف بودن کف پا
• تغییر شکل ظاهری مفصل و زانو
• الگوی راه‌رفتن کسانی که دچار عارضه زانو ضربدری شده‌اند کمی متفاوت است.

اگر هر کدام از این علائم را در خود یا اطرافیانتان مشاهده کرده‌اید حتماً به یک متخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کنید.

دکتر چگونه زانو ضربدری را تشخیص می‌دهد؟

تشخیص به‌موقع زانو ضربدری بسیار مهم است؛ زیرا می‌تواند در روند عمل جراحی و بهبود، تأثیر بسیاری بگذارد. با افزایش سن میزان انعطاف بدن انسان کاهش یافته است. همچنین ممکن است درجه و شدت این عارضه در بیمار باگذشت زمان از ضعیف به شدید تغییر پیدا می‌کند. شما می‌توانید با مراجعه به بهترین متخصص جراحی پا و مچ پا و در زمان مناسب بهترین نتیجه را بگیرید و درمان شوید.

تشخیص زانوی ضربدی در کودکان:

• ابتدا دکتر متخصص وضعیت وراثت کودک را برسی می‌کند.
• بعد از آن دکتر متخصص، معاینه‌های بالینی را انجام می‌دهد و وضعیت پاها و زانوها را برسی می‌کند.
• در آخر دکتر فاصله بین دو قوزک پای کودک را در حالتی که کودک خوابیده است اندازه‌گیری می‌کند.

ممکن است، کودک دچار زانودرد شود و در هنگام دویدن زانوهایش به هم برخورد کند یا در راه‌رفتن و نشستن مشکل داشته باشد. ممکن است کودکی که دچار عارضه زانوی پرانتزی است تمایل داشته باشد به شکل w بنشیند.

تشخیص زانوی ضربدری در بزرگسالان:

• اول دکتر به برسی بیماری‌هایی می‌پردازد که احتمال دارد بیمار به آن مبتلا باشد مثل راشیتیسم و آرتروز زانو
• بعد از آن دکتر متخصص به برسی آسیب‌های احتمالی پا و مفصل زانو توسط رادیوگرافی می‌پردازد.

در این حالت دکتر متخصص جراحی پا و مچ پا از بیمار می‌خواهد که دراز بکشد و سعی پاهایش را در قرار هم قرار بگیرد، به‌طوری‌که زانوها به هم بچسبد و بعد از آن فاصله بین قوزک‌های پا را اندازه‌گیری کرده و میزان دفرمگی را تعیین کنند.

جلوگیری از افزایش زانو ضربدری

شما قبل از اینکه نزد دکتر متخصص جراحی پا و مچ پا بروید بهتر است یک سری اقدامات را انجام دهید تا از افزایش زانو ضربدری جلوگیری کنید:

• مکمل‌ها و ویتامین‌های لازم را مصرف کنید تا به بیماری‌هایی مثل راشیتیسم که بر اثر کمبود ویتامین D به وجود می‌آید و موجب بروز زانوی ضربدری می‌شود، دچار نشوید.
• از زانوبند استفاده کنید.
• ماساژدرمانی و ورزش‌های توان‌بخشی انجام دهید.
• از کفی‌های کفش مناسب برای اشخاصی که کف پای صافی دارند استفاده کنيد.

چگونگی جراحی پای ضربدری

بعد از انجام معاینه‌های لازم توسط متخصص جراحی پا و مچ پا برای عمل جراحی و اصلاح زانو اقدام می‌کند. عمل اصلاح رشد که برای کودکانی انجام می‌شود که در مرحله رشد هستند، یکی از این عمل‌ها است. در این عمل جراحی دکتر متخصص با تکنیک‌هایی مثل قراردادن یک‌تکه صفحه‌ای از جنس فلز بر روی قسمتی مشخص از پا قرار می‌گیرد، تا باعث کاهش رشد استخوان‌ها در دو طرف زانو شود.

جراحی DISTAL FEMORAL OSTEOTOMY: این جراحی به‌منظور حفظ مفاصل زانو است و یکی از بهترین روش‌ها برای جراحی زانو ضربدری دانست. این عمل در قسمت‌های ران و ساق پا انجام می‌شود، فرایند تخریب زانو را کند می‌کند. در این عمل قسمت‌های از استخوان‌ها بریده شده و بادقت در وضعیت درست قرار می‌گیرد و باعث می‌شود که وزن به‌صورت متعادل بین دو پا تقسیم شود.

ضرورت انجام عمل جراحی 

اگر عارضه زانو ضربدری درمان نشود ممکن است باگذشت زمان و رشد انسان این عارضه شدت پیدا کند و سبب بدفرمی مفصل زانوها شود. مبتلا شدن به عارضه زانو ضربدری باعث می‌شود که وزن انسان فقط بر روی یک پا قرار بگیرد، در نتیجه فرد با مرور زمان دچار آرتروز و پوکی استخوان و ساییدگی زانو شود.

افرادی که در کنار بدشکل شدن زانوها از درد بسیاری هم رنج می‌برند، بهترین کاندید عمل جراحی زانوی ضربدری هستند. البته افرادی که از صاف نبودن پاهای خود رنج می‌برند هم می‌توانند با مشورت متخصص جراحی پا و مچ پا این عمل را به‌عنوان عمل زیبایی انجام دهند. انجام عمل جراحی اصلاح زانو ضربدری باعث اصلاح وضعیت بدشکلی زانوها می‌شود و در نتیجه باعث می‌شود فشارهای روی مفاصل کاهش پیدا کند.

مراقبت‌های قبل از جراحی زانو ضربدری

قبل از اینکه تصمیم به انجام عمل جراحی زانو بگیرید ابتدا باید توسط متخصص جراحی پا و مچ پا معاینه شوید. پس از برسی وضعیت فیزیکی، شدت انحراف و بدشکلی‌های به وجود آمده، شیوه جراحی مشخص می‌شود. لازم است قبل از عمل یک سری نکات را رعایت کنید

• انجام‌دادن عکس‌برداری‌های لازم و ضروری
• انجام‌دادن آزمایش‌های خونی و ادراری
• اگر دارویی مصرف می‌کنید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید
• اگر به دارویی حساسیت دارید یا یک بیماری دیگر هم دارید حتماً با پزشک خود در میان بگذارید
• چند روز قبل از عمل مصرف سیگار خودداری کنید.

مراقبت‌های بعد از جراحی زانو ضربدری

ریکاوری شما تأثیر بسیار زیادی در بهبود بعد از عمل زانو ضربدری دارد. اگر شما تمام نکاتی که دکتر متخصص جراحی پا و مچ پا گفته‌اند را به‌خوبی رعایت کنید و مراقب خود باشید بعد از گذشت 1 الی 3 ماه بهبود پیدا می‌کنید.

• اگر شما بعد از عمل جراحی مدت‌زمان طولانی را استراحت کنید و فعالیت نداشته باشید ممکن است دچار ضعف بیشتری در اندام‌های بدن شوید. پس بهتر است حداقل دو روز بعد از عمل جراحی به کمک یک عصا و واکر آرام شروع به راه‌رفتن کنید.
• در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید.
• برای اینکه التهاب کاهش پیدا کند بهتر است در محل یکه عمل جراحی صورت‌گرفته است از کیسه یخ استراحت کنید.
• با مشورت‌گرفتن از پزشک رانندگی‌کردن و خم و راست کردن زانو را آغاز کنید.
• داروهای تجویز شده توسط پزشک را حتماً مصرف کنید (مسکن و آنتی‌بیوتیک‌ها)
• مراقب باشید تا در هنگام حمام رفتن رطوبت به محل جراحی نرسد.
• از زانوبند استفاده کنید
• سعی کنید محل جراحی را زودبه‌زود پاک‌سازی کنید و پانسمان‌ها را تعویض کنید.

انتخاب بهترین جراح برای جراحی زانو ضربدری

انتخاب بهترین متخصص جراحی پا و مچ پا کار بسیار سخت و دشواری نیست فقط لازم است وارد سایت نوبت دات آی آر شده و شهر موردنظر و متخصصی که می‌خواهید را انتخاب کنید و نظریات بیماران قبلی آن را بخوانید تا مطمئن شوید که دکتر مناسبی را پیدا کرده‌اید یا خیر. همچنین این سایت لیستی از متخصص‌های جراحی پا و مچ پا در شهرستان شما را برایتان تهیه می‌کند تا شمار در انتخاب پزشک مناسب اذیت نشوید. باید این نکته را بدانید که متخصص‌هایی که رضایت بیشتری دارند معمولاً در اول لیست متخصص‌ها قرار می‌گیرند.

هزینه‌های عمل جراحی زانو ضربدری

قیمت جراحی زانوی ضربدری به عوامل مختلفی بستگی دارد مثل متخصص جراحی پا و مچ‌پایی که شمارا عمل می‌کند. شهری که در آن جراحی انجام می‌شود (معمولاً از لحاظ‌ داشتن متخصص‌های خوب مشهد و تهران در یک سطح هستند؛ ولی هزینه‌های عمل در شهر مشهد از شهر تهران کمتر و به‌صرفه‌تر است). انجام عمل جراحی در بیمارستان دولتی باشد یا خصوصی، برند پلاکی که از آن استفاده می‌کنید چه باشد.

اما اگر می‌خواهید به‌صورت دقیق‌تر از قیمت عمل‌های زانو ضربدری مطلع شوید پیشنهاد ما این است که در یک جلسه مشاوره شرکت کنید و تمام سؤال‌های خود را از متخصص جراحی سؤال کنید تا اطلاعات دقیق‌تری کسب کنید.

کلام پایانی

زانوی ضربدری یک عارضه است که ممکن است شما در هر رده سنی که هستید به آن مبتلا شوید، اما اگر در سنین کودکی به این عارضه مبتلا شدید و از لحاظ ژنتیک هم مشکلی ندارید بهتر است نگران نباشید؛ زیرا باگذشت زمان اصلاح می‌شود. اما اگر در سنین بالاتر بود یا با درد شدیدی همراه بود و زندگی روزمره شمارا مختل می‌کرد و باعث شد نتوانید زندگی نرمالی داشته باشید باید حتماًً برای اصلاح آن به یک متخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کنید. در مقاله ما سعی کردیم تمام نکات در ارتباط با زانوی ضربدری و جراحی آن را برای شما شرح دهیم.