نحوه تشخیص کوتاهی پا چگونه است؟

کوتاهی پا

کوتاهی پا نیز، یک بیماری همانند کف پای صاف است که می‌تواند عوارض خاص خود را داشته باشد و در صورت عدم درمان آن، شما با مشکلاتی روبه‌رو خواهید شد. این بیماری عوارضی نیز دارد که در صورت عدم درمان این بیماری، با این عوارض مواجه خواهید شد. حتی در بعضی از موارد ممکن عوارض جبران‌ناپذیری نیز به همراه داشته باشد.

تشخیص کوتاهی پا

در این بیماری اندازه و طول یک پا از پای دیگری کوتاه‌تر و یا بلندتر است، و از طریق لنگیدگی طرف مقابل در راه رفتن قابل تشخیص است. به عبارت ساده‌تر اگر فرد به طور عادی و معمولی نمی‌تواند راه برود یا بدود و در هنگام راه‌رفتن می‌لنگد در واقع یکی از پاهایش از دیگری کوتاه‌تر است.

عوارض کوتاهی پا

بر اساس تحقیقات انجام شده، افرادی که در اندام‌های خود، دارای اختلاف طول هستند نسبت به بقیه افراد بیشتر در معرض خطر کمردرد و آسیب‌های دیگر قرار می‌گیرند. چون این‌گونه از افراد، هنگامی که راه می‌روند وزن آنها بیشتر روی آن پایی قرار می‌گیرد که بلندتر است و از طرفی کج راه می‌روند و تعادل ندارند پس بیش‌تر از بقیه افراد در معرض خطر کمردرد و مشکلات دیگر قرار خواهند گرفت.

مراجعه به پزشک

پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا با انجام یک معاینه فیزیکی و تست‌های متفاوت می‌تواند اختلاف طول بین اندام‌ها و کوتاهی پاهای شما را تشخیص بدهد. در واقع پزشک بعد از انجام تست‌ها و آزمایش‌های مربوطه در مورد نحوه درمان شما تصمیم‌گیری خواهد کرد.

بنابراین این موضوع مهم است که شما برای درمان خود به کدام پزشک مراجعه می‌کنید. قطعاً اگر پزشک شما باتجربه و سابقه‌دار باشد از درمان خود راضی خواهید بود و از بهبود خود نیز اطمینان خاطر خواهید داشت.

اگر اختلاف طول پاها بین یک‌پنجم تا سه پنجم اینچ باشد، اصلاً جای نگرانی نیست؛ چون این اختلاف طول طبیعی است و نیازی به عمل جراحی نیست.

علت اختلاف طول پاها چیست؟

• آسیب‌دیدگی‌های قدیمی در استخوان‌های پا
• داشتن عفونت‌های استخوانی
• بیماری‌های استخوانی
• مادرزادی بودن بیماری

• بیماری

برخی از بیماری‌های استخوانی همچون بیماری اولیر، نوروفیبروماتوز، اگزوستوزهای ارثی متعدد باعث اختلاف طول اندام‌ها می‌شود.

• شکستگی استخوان‌ها

یکی از دلایل کوتاه شدن پا می‌تواند به علت شکستگی استخوان‌ها باشد، اگر استخوان دارای شکستگی‌های بسیار زیادی باشد این حالت شدیدتر می‌شود. حتی اگر پوست و بافت عضلانی اطراف استخوان دچار آسیب شده باشد نیز باز هم این حالت پیش می‌آید. به‌عنوان‌مثال فردی که در اثر تصادف، استخوان‌های  پایش دچار شکستگی شدید می‌شود احتمال اینکه پایش در هنگام عمل کوتاه شود زیاد است.

• مادرزادی

یکی دیگر از دلایل کوتاهی پا در افراد می‌تواند به‌صورت مادرزادی باشد. یعنی علاوه بر فرد، شخص دیگری نیز در خانواده آنها دچار این مشکل باشد.

اثرات اختلاف طول اندام‌ها در هر فرد مانند کوتاهی تاندون آشیل به میزان تفاوت و علت آن متفاوت است. یعنی کوتاهی طول اندام در هر فردی یک علت خاص می‌تواند داشته باشد. همچنین می‌تواند میزان کوتاهی استخوان پای یک فرد از یک فرد دیگر بیشتر یا کمتر باشد.

نحوه تشخیص کوتاهی پا چگونه است؟

برخی از راه‌هایی که به تشخیص کوتاهی پا کمک می‌کند عبارت است از:

1. معاینه ارتوپدی
2. نحوه راه رفتن
3. اندازه گرفتن میزان اختلاف
4. تصویربرداری
5. سی‌تی‌اسکن گرفتن از پا

• روش اول

همان‌طور که در موارد فوق ذکر شد نحوه تشخیص کوتاهی پا بسیار آسان است. مثلاً یکی از این روش‌ها اندازه گرفتن است. برای انجام این روش شما، به یک متر نیاز دارید

می‌توانید صاف بایستید و فرد دیگری با کمک متر طول هر دو پای شما را اندازه بگیرد و ببینید که آیا عدد به‌دست‌آمده از هر طرف، با یکدیگر برابر است یا نه. اگر برابر بود؛ یعنی شما مشکلی  ندارید و اگر اختلاف عددها زیاد بود؛ یعنی شما دارای کوتاهی پا هستید و برای درمان آن باید با پزشک مشورت کنید.

یا مثلاً یکی از راه‌هایی که بسیار ساده و مؤثر است دقت کردن به راه رفتن فرد است. فردی که طول پاهایش با هم برابر باشد قطعاً معمولی و با تعادل راه می‌رود، اما فردی که در راه‌رفتن می‌لنگد و کج‌کج راه می‌رود و تعادل هم ندارد قطعاً دچار بیماری کوتاهی پا است و باید برای درمان سریع‌تر اقدام نماید.

• روش دوم

روش بعدی تصویربرداری و سی‌تی‌اسکن از پاها است که یک روش مطمئن برای تشخیص کوتاهی پا است.

کوتاهی پا در کودکان نیز قابل‌مشاهده است، با مشاهده کردن نحوه راه رفتن کودک خود می‌توانید کوتاه بودن یا نبودن آن را تشخیص دهید. کودکان ممکن است با راه رفتن روی انگشتان پای خود و یا خم شدن روی زانو، کوتاهی و اختلاف اندام پای خود را جبران کنند.

در صوت مشاهده اختلاف طول پا به فوق تخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کرده و اگر پزشک به تشخیص دقیق‌تر نیاز داشته باشد، از پاهای کودک شما عکس‌برداری می‌کند.

اقدام به درمان کوتاهی پا

پزشک برای درمان کودک شما موارد مختلفی همچون سن کودک، میزان اختلاف طول پا و علت اختلاف را در نظر می‌گیرد و سپس اقدام به درمان می‌کند.

در عمل جراحی اختلاف طول دو پا، اندام بلندتر را کوتاه می‌کنند یا اندام کوتاه‌تر را بلند می‌کنند.

کوتاه کردن پای بلند بیشتر برای افرادی است که رشد آنها به پایان رسیده است. در این روش پزشک قسمتی از استخوان وسط اندام را برش داده و برمی‌دارد و پیچ‌های فلزی و میله‌ای وارد آن می‌کند تا در هنگام بهبودی، استخوان در جای خود ثابت باقی بماند و تکان نخورد و جابه‌جا نشود. استخوان ران را حداکثر ٣ اینچ و استخوان درشت‌نی را نیز حداکثر ٢ اینچ می‌توان کوتاه کرد.

بلندتر کردن اندام کوتاه که این روش، یک روش بسیار کارآمد است. در این روش از بلند کردن اکسترنال فیکساتور استفاده می‌شود. در این روش خطر آسیب رسیدن به اعصاب و سفت شدن و خشک شدن مفاصل نیز وجود خواهد داشت. یعنی اگر شما با این روش اقدام به درمان کنید، احتمال اینکه بعدها روی سیستم عصبی شما تأثیر بگذارد نیز وجود خواهد داشت همچنین ممکن است باعث خشکی و سفتی مفاصل نیز شود.

علائم و نشانه‌های کوتاهی پا

• عدم تعادل در راه‌رفتن
• احساس درد در ناحیه لگن
• احساس درد در کمر
• نداشتن حالت بدنی صحیح و طبیعی
• وجود درد در کف پا
• عدم توانایی ورزش و راه‌رفتن

درمان کوتاهی پا

انجام تمرینات ورزشی مناسب و حرکات کششی به بهبود عملکرد پا و ساق پا کمک می‌کند.

یکی دیگر از روش‌های درمان مراجعه به متخصص فیزیوتراپی است که پزشک نقاطی را که باعث عدم تعادل در اندام‌ها می‌شود را شناسایی کرده و تمرینات مناسب را برای بهبود ارائه می‌دهد، و شما موظف هستید که برای بهبود خود تمرینات را به موقع و بادقت انجام دهید تا بهترین بازخورد را داشته باشید.

کفش‌هایی که می‌پوشیم نیز تأثیر بسیاری بر بروز بیماری‌های مربوط به پا دارد. سعی کنید از کفش‌های طبی مناسب استفاده کنید و همچنین سعی کنید از کفش‌هایی که متناسب با فرم پای شما هستند استفاده کنید. می‌توانید از کفی‌های طبی هم استفاده کنید. روش بعدی برای درمان کوتاهی پا عمل جراحی است.

پزشک هنگامی برای درمان از عمل جراحی استفاده می‌کند که مطمئن باشد استفاده راه و روش‌های دیگر جواب نمی‌دهد. برخی از تمرین‌های ورزشی هستند که به روند بهبود شما کمک خواهند کرد در ادامه این ورزش‌ها را مشاهده خواهید کرد.

تمرینات ورزشی برای درمان کوتاهی پا

• کش‌وقوس دادن انگشتان پا
• ماساژ و کشش کف پاها
• کشش پا با استفاده از پله‌ها
• انجام تمرینات فیزیوتراپی

یک تست آسان برای تشخیص کوتاهی پا

تست آرشیل، در این تست فرد باید رو به دیوار قرار بگیرد و یکی از پاهایش را عقب بگذارد و پای دیگرش چون در جلو قرار دارد کمی خم می‌شود که در نتیجه دو دست به دیوار فشار می‌آورند حال اگر پایی که در عقب وجود داشت از زمین جدا شود امکان کوتاهی آشیل نیز وجود خواهد داشت، و اگر هم از زمین جدا نشود پای شما سالم است و امکان کوتاهی آشیل نیز وجود نخواهد داشت.

سخن نهایی

کوتاهی پا مشکلی است که می‌تواند از بدو تولد ایجاد شود. یا در طول زندگی بر اثر بیماری یا حوادثی که در بالا ذکر شد، پیش آید. که در پی آن طول دو پا متفاوتند. این عارضه علاوه‌بر اختلال در راه رفتن، سبب ایجاد مشکلاتی چون کمر درد می‌شود. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم در صورت بروز این مشکل حتما به پزشک متخصص پا و فوق تخصص جراحی پا مراجعه کنید.