تاثیر خستگی عملکردی بر حس وضعیت مچ پا در زنان فوتبالیست
از عوامل عمده تاثیرگذار در بروز آسیبهای مچ پا و صدمات ورزشی میتوان به خستگی مچ پا اشاره کرد. هنگامی که خستگی زیاد بر بدن فرد چیره شود موجب میشود برخی از حرکات توسط او به صورت ناخودآگاه به طرز نا ایمن انجام گیرند. در نتیجه منجر به برخی مصدومیتها میشوند. در این مطلب به بررسی میزان خستگی و تاثیر آن بر وضعیت مچ پا در بانوان فوتبالیست میپردازیم.
بررسی مفهوم خستگی مچ پا
پدیده خستگی از سری مواردی است که امروزه توسط محققان علوم ورزشی بررسی میشود. خستگی برعملکرد ورزشکاران اثر نامطلوب میگذارد و از کیفیت عملکرد آنها میکاهد.
در برخی موارد خستگی میتواند چنان اثری بر وضعیت جسمی ورزشکاران از جمله مچ پای زنان فوتبالیست داشته باشد، که باعث آسیبها و صدماتی شود که منجر به مراجعه شما به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا و یا پزشک فوق تخصص جراحی پا و مچ پا شود.
خستگی میتواند منشا و ریشه روانی یا جسمی داشته باشد. در این مطلب خستگی عملکردی در ورزش را مد نظر قرار میدهیم. در صورت کلی خستگی به حالتی ناخوشایند گفته میشود که در بدن به وجود میآید که مانع از انجام فعالیتهای جسمی روزانه و یا ورزشی در حالت معمول میشود.
خستگی مچ پا در ورزش و تاثیر خستگی بر عملکرد ورزشکاران
خستگی حالتی است که کاهش نیروی جسمی و عضلانی را در برمیگیرد. محققان علوم ورزشی خستگی از جمله خستگز عملکردی را عامل کاهش و ایجاد اختلال در عملکرد های ورزشی است. در هر حال هر دوی این تعاریف در مورد خستگی دچار نقص هستند و کامل و جامع نیستند.
هر محقق فعال در حوزه ورزشی معتقد است که خستگی بر عملکرد تاثیر گذار است. البته باید معیارهای ذهنی و روحی افراد که بر خستگی موثر است نیز در نظر گرفته میشود.
بهترین تعریف برای خستگی این است که بگوییم، هر گونه اختلال در عملکرد طبیعی جسمی فرد در قالب تمرین و ورزش یا حتی فعالیتهای روزمره که ناشی از برایند عوامل فیزیولوژیکی متفاوت و عوامل روحی و روانی گوناگون است در فرد مشاهده شود. به صورت مجزا یا ترکیب هر دو با یکدیگر، خستگی نامیده میشود.
تاثیر خستگی مچ پا بر بدن
خستگی باعث کاهش قابلیتهای عملکردی ورزشی فرد ورزشکار میشود. خستگی اگر کنترل نشود و رفع نشود تاثیر بسیاری بر عضلات بدن از جمله عضلات مچ پا در زنان فوتبالیست خواهد داشت. زنان ورزشکار فوتبالیست باید با شناخت خستگی عملکردی سعی در کنترل آن داشته باشند، زیرا خستگی عملکردی با تضعیف عملکرد مچ پای آنها در نهایت مکجب افول عملکرد ورزشی فرد و کاهش نتیجه گیری میشود.
بررسی انواع خستگی و نشانههای آن
بر اثر انجام فعالیتهای هوازی زیاد خستگی هوازی ایجاد میشود. هنگامی که خستگی هوازی ایجاد میشود که سطح کلوگز در خون کاهش یابد که خود نشان دهنده کم بودن اندوخته گلیکوژن در کبد و عضله است. آب بدن در اثر تعریق زیاد کاهش مییابد و حرارت بدن افزایش مییابد.
خستگی هوازی
در ورزشهای هوازی به دلیل بر هم خوردن توازن بین یونهای سدیم و پتاسیم موجب خستگی هوازی خواهد شد. در نهایت کاهش بازده قلبی که به دلیل افزایش نیاز عضلات رخ میدهد باعث میشود که قلب نتواند خون کافی به اندامهای بدن برساند و خستگی هوازی رخ میدهد.
خستگی غیر هوازی
خستگی غیر هوازی در اثر فعالیتها و ورزشهایی انجام میشود که به صورت هوازی صورت نمیگیرد. این خستگی بر اثر کمبود اکسیژن رخ میدهد. با اسیدی شدن خون که در نتیجه افزایش اسید لاکتیک است منجر به اختلال در انقباض عضلانی و فرایندهای جسمی میشود.
هنگامی که شرایط بدن به صورت افزایش اسیدی شدن در میآید، عضلات به خوبی فرایند انقباض را رخ نمیدهند و استیل کولین که انقباض دهنده عصبی در سیناپسها است، را تحت تاثیر قرار میدهد. به صورت عادی ترشح نمیشود و باعث میشود انقباض عضلات به درستی صورت نگیرد که این نوع خستگی در مچ پای زنان فوتبالیست مشاهده میشود.
خستگی غیر هوازی نیز در زمان کاهش مواد قندی بدن نیز مشاهده میشود. زیرا با کاهش قند بدن بسیاری از فرایند های سلولی بدن مختل میشود که در نهایت خستگی زیادی احساس میشود.
از علائم ظاهری خستگی غیر هوازی میتوان احساس کوفتگی و تشنگی شدید را نام برد. افزایش دمای بدن و بالا رفتن حرارت، احساس درد جسمی، کبودی پوست نیز برخی دیگر از علائم خستگی غیر هوازی هستند.
خستگی مرکزی و زمینه سازی آن برای خستگی عملکردی
به هنگام خستگی مرکزی باید بدانیم که عضلات بدن عامل ایجاد کننده آن نیستند. خستگی مرکزی ناشی از عملکرد سیستم عصبی مرکزی است که باعث میشود پیامهای عصبی به درستی از عضله به مرکز عصبی اصلی که مغز است منتقل نشوند.
هنگامی که در حال انجام فعالیتهای جسمی و ورزشی هستیم، سیستم عصبی مرکزی با ترشح درست و کافی انتقال دهندههای عصبی، باعث انتقال صحیح پیام عصبی از عضله به عصب و از عصب به عضله است. که موجب میشود عملکرد جسمی بدن به درستی صورت بگیرد.
وقتی که نورونها نتوانتد در انتقال پیامها به درستی عمل کنند باعث خستگی مرکزی میشوند. که این خستگی مرکزی خود عامل ایجاد خستگی عملکردی است. در افرادی که شرایط جسمی مساعدی دارند اغلب خستگی مرکزی به دلیل عوامل روانی از جمله کمبود انگیزه، افسردگی و چنین مواردی ایجاد میشود. بر اثر این تعریف دریافتیم که مسائل روانشناختی مثل کاهش انگیزه تاثیر به سزایی در ایجاد خستگی به طور کلی در بدن دارند.
خستگی محیطی چگونه باعث بروز خستگی عملکردی میشود؟
خستگی محیطی که مربوط به عضلات بدن است به طور کلی ضعف و ناتوانی عضلات و در مجموع کل بدن در ایجاد نیرو و حفظ آن است. هنگامی که نیرو و قوت جسمی به اندازه کافی وجود نداشته باشد نمیتوان عملکرد درستی را به جا آورد و خستگی محیطی زمینه ساز خستگی عملکردی است.
بعضی مححقان علوم ورزشی خستگی مربوط به عضلات را با ضعف و ناتوانی یکی نمیدانند. خستگی عضلانی ناتوان بودن در حفظ و تولید سطح مشخصی از برون ده توانایی به هنگام انقباضات پشت سر هم میباشد. در حالی که ضعیف بودن و ناتوانی به قادر نبودن ایجاد نیروی زیاد به هنگام فعالیت گفته میشود.
ضعف و سستی خود نوعی تمایل بدن به دریافت خستگی است، نه خود خستگی. احساس ضعف میتواند باعث شود که فرد خیلی زود دچار خستگی محیطی شود که همان خستگی عضلانی است، شود. خستگی عضلانی باعث ایجاد خستگی عملکردی میشود که در زنان فوتبالیست میتواند عملکرد صحیح مچ پای آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.
عوامل ایجاد کننده خستگی مچ پا در بدن ورزشکاران
معمولا رایج است که ورزشکاران پس از انجام تمرین احساس خستگی زیاد و بی حالی میکنند. ممکن است بعد از تمرین ورزشکار احساس خستگی کند که خستگی نرمال و طبیعی پس از گذشت زمان کوتاهی به پایان میرسد و بدن ریکاوری میشود.
اگر خواب کافی و با کیفیت ندارید باید بدانید که این مورد یکی از عوامل ایجاد خستگی پس از ورزش در بدن شما است که باعث ایجاد خستگی عملکردی نیز میشود.
کمبود خواب از لحاظ روحی و روانی میتوانند به کاهش قابلیت شما در تصمیم گیری درست منجر شود. که خود باعث ایجاد افسردگی میشود و احتمال ابتلا به آن را افزایش میداد. همچنین کمبود خواب بر جسم شما هم تاثیر خواهد داشت و از اثرات منفی آن افزایش احتمال سکته را میتوان نام برد که توجه به آن اهمیت زیادی دارد.
عوامل ایجادکننده خستگی مچ پا
از عوامل دیگر که منجر به خستگی میشود این است که هرچه تمرین سنگینتر باشد خستگی شما بیشتر است. تمرینات سخت و سنگین منجر به کاهش ذخایر ATP میشود.
اگر خستگی شما از حالت نرگال خارج شده است و افراطی است به پزشک مراجعه کنید و آزمایشات لازم را انجام دهید تا از صحت و سلامت جسم خود اطمینان حاصل کنید. با کنترل خستگی عملکردی میتوانید عملکرد بهتری به هنگام انجام فعالیت های ورزشی خود داشته باشید.
تاثیر تغذیه بر خستگی عملکردی
قابل درک است که نوشیدن آب عاملی بسیار حیاتی در حفظ سلامت بدن است. زیرا بخش عظیمی از بدن را آب تشکیل میدهد. نوشیدن آب قبل، حین و بعد از انجام تمرینات ورزشی خیلی مهم است. گاهی خستگی بعد از تمرین به دلیل خشکی بدن است. زیرا آب کافی شرایط مساعد برای انجام فعالیتهای زیستی و سلولی را فراهم میکند.
کم آبی و خشکی بدن عوارضی به دنبال دارد. از عوارضی که میتوان به آن اشاره کرد خستگی، بیحوصلگی، کاهش تمرکز، ناتوانی و سختی انجام تمرینات ورزشی و فعالیتها و چنین مواردی اشاره کرد.
سوخت اصلی سلولهای بدن گلوکز است. گلوگز از غذاهای دریافتی برای بدن فراهم میشود. مواد مغذی که از غذاها دریافت میشوند انرژی لازم برای انجام فعالیتهای جسمی را فراهم میکنند.
باید سعی کنید دریافت کافی پروتئین، کربوهیدرات و چربیهای مفید را در برنامه رژیم غذایی خود قرار دهید. زیرا تغذیه اصولی میتواند قدرت و توانمندی بدن شما را به هنگام ورزش تضمین کند.
سعی کنید از مصرف فست فود و غذا های فراوری شده که مواد مغذی کافی ندارند، بپرهیزید. این مدل غذا ها قند خون شما را به سرعت افزایش میدهند و بلافاصله قند خون را کاهش میدهند و باعث افت قند خون و در جهت افول توان و قدرت جسمی میشوند.
توصیه های بعد از ورزش برای رفع و کنترل خستگی
خستگی بعد از ورزش اگر از حد طبیعی خود فراتر رود، موجب بروز خستگی عملکردی میشود که بر عملکرد خوب بدن شما کاملا تاثیر گذار است. رعایت یک سری از نکات اولیه میتواند به شما کمک کند که خستگی پس تز ورزش شما در مراحل اولیه کنترل شود و به خستگی عملکردی منجر نشود.
سعی کنید بدن خود را هیدراته نگه دارید. اشاره کردیم که کم آبی چه معضلاتی را نیتواند به بار آورد. کم آبی هم عملکرد بدن را مختل میکند د هم سرعت انقباض و ریکاوری عضلات را کند و کم میکند. هیدراته کردن یعنی نوشیدن آبی کافی که در حالت ایده آل باید در طول روز حدود ۸ لیوان آب یا ۳ لیتر آب بنوشید.
خواب را دست کم نگیرید. در هنگام خواب شما شرایط آرامی برای ریکاوری و بازسازی مجدد بدن فراهم میکنید. در هنگام خواب با ترشح هورمون ها علاوه بر استراحت مغزی، ریکاوری عضلانی نیز برای شما رخ میدهد.
نکته
تغذیه قبل و بعد از تمرین را جدی بگیرید. قبل از تمرین باید سعی کنید مواد غذایی با کربوهیدرات بیشتر مصرف کنید که گلیکوژن بدن و انرژی حین تمرین را فراهم کند. بعد از تمرین پروتئین کافی برای بازسازی عضلات مصرف کنید.
احساس خستگی بعد از تمرینات ورزشی طبیعی است. سعی نکنید با آن بجنگید. هنگامی که خستگی از حد طبیعی فراتر رود برای شما مشکلاتی را به بار میآورد. برای مثال آسیب مچ پا در زنان فوتبالیست نمونه از تاثیرات خستگی عملکردی بر بدن ورزشکاران است.
خستگی چگونه موجب مصدومیت میشود؟
هنگامی که شدت تمرینات ورزشکاران به خصوص در ورزشکاران حرفهای بالا میرود، شدت میزان خستگی نیز افرایش مییابد. اگر خستگی به خستگی عملکردی تبدیل شود باعث ایجاد اخلال در عملکرد طبیعی ورزشی میشود که موجب آسیبهای شایع پا و مچ پا در فوتبال میشود.
خستگی عملکردی با تاثیر خود بر بدن باعث ناتوانی بدن در انجام فعالیتهای ورزشی میشود. در این صورت هنگام تمرین احتمال دارد که ورزشکار شتاب زده فعالیتی را انجام دهد و یا به هنگام انجام فعالیت ورزشی تعادل خود را از دست دهد و مصدوم شود.
روزهای استراحت را فراموش نکنید. در چنین حالتی شما به بدن خودتان فرصت کافی میدهید یا انرژی خود را حین تمرین را باز یابید. ریکاوری شوید تا بتوانیو با قدرت لازم به تمرینات خود باز گردید.
کلام نهایی
خستگی عملکردی با اختلال در توانایی بدن در انجام قوی تمرینات ورزشی میتوانند صدماتی را به بار آورد که برای مثال شیوه درمان آن مراجعه به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا برای رفع نقص ایجاد شده در مچ پای زنان فوتبالیست باشد. پس با آگاهی از رویکرد خستگی عملکردی بر بدن سعی کنید که علاج پیش از واقعه کنید!