تاثیر شکل قوس پا بر نیروهای برشی و فشاری مفصل مچ پا

دلایل ایجاد قوس کف پا

عارضه قوس مچ پا به دنبال تنگی و گرفتگی عضلات پا و استخوان‌های آن ناحیه ایجاد می‌شود. گودی زیاد کف پا باعث می‌شود که انگشت‌های پا به داخل متمایل شوند و پاشنه نیز به داخل کشیده شود. این حالت به هنگام راه رفتن و ایستادن فشار قابل توجهی را به پنجه پا و مچ پا وارد می‌کند.

فشار ناشی از گودی کف پا بر پنجه پا و پاشنه پا باعث درد و آزار در فرد می‌شود. و در صورتی که در مراحل اولیه کنترل و درمان نشود ممکن است باعث شود که با مراجعه به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا تحت درمان ویژه و یا جراحی قرار گیرید.

انواع قوس مچ پا

در ادامه همه چیز در مورد کف پا و انواع قوس آن را برای شما بیان می‌کنیم.

• ایدیوپاتیک

ایدیوپاتیک یک عارضه مربوط به کف مچ پا است که یک نوع تغییر شکل در کف پا ایجاد می‌کند که در دهه اخیر شناخته شد. ایدیوپاتیک اصطلاحا قوس کف مچ پا ملایم نامیده می‌شود که در واقع به معنای تغییر شکل ظاهری طبیعی نورولوژیک در مچ پا اشاره می‌کند. برای تشخیص قوس کف مچ پا ملایم یا همان ایدیوپاتیک بهتر است که به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کنید تا با معاینه بالینی شما بهترین تشخیص برای شما داده شود.

• نواقص مادر زادی

از سری ناهنجاری‌های کف مچ پا مربوط به نواقص مادر زادی است. در این حالت گودی کف مچ پا را ایجاد می‌کند. اهمیت تشخیص اصولی و درمان و کنترل به موقع در این گونه موارد بسیار حائز اهمیت است. زیرا با تشخیص به موقع و کنترل آن پزشک معالج می‌تواند زمینه فراهم یک سری ناهنجاری‌ها را از بین ببرد.

• قوس سفت کف پا

حالتی وجود دارد که فرد در کف پای خود حالتی بین نشسته و ایستاده می‌بیند که این حالت همان ناهنجاری سفت قوس کف مچ پا است. قوس سفت کف پا فشار قوی و زیادی را دریافت نمی‌کند در حالی که قوس انعطاف پذیر چنین نیست.

قوس سفت کف مچ پا به صورت تقریبی حرکت مفصلی ندارد و فشار بر روی پاشنه به هنگام حرکت و فعالیت ایجاد نمی‌کند. این حالت می‌تواند باعس ایجاد معضلاتی از جمله درد مچ پا، درد زانو و یا حتی درد لگن بشود.

• قوس انعطاف پذیر کف مچ پا

حالتی که گودی کف مچ پا در فرد زیاد باشد که هر گاه وزن بر روی آن قرار گیرد بیشتر شود، قوس انعطاف پذیر کف مچ پا است. در این حالت به هنگام راه رفتن معمولا قوس کف پا تا حدودی کاهش می‌یابد. در هر حال هر دو نوع این ناهنجاری‌ها احتمال ابتلا به مشکلات مربوط به مچ پا را رقم می‌زنند.

عوامل ایجاد قوس کف پا

به طور کلی به هنگام تولد در کف مچ پا در نوزادان قوس وجود ندارد. در دهه اول زندگی فرد بر اثر فعالیت‌ها و تحرکات او ایجاد می‌شود. اینک قوس کف مچ پا در افراد یک حد نرمال و طبیعی دارد. اگر قوس در کف مچ پا از حد عادی بیشتر شود در کودکان ممکن است که ریشه در بیماری‌های عصبی یا عضلانی داشته باشد.

عوامل

یک سری عوامل باعث ایجاد قوس بیش از حد طبیفی در کف مچ پا می‌شوند. آسیب به اعصاب پاها و عصب‌های نخاعی و نخاع می‌تواند عامل گودی بیش از حد نرمال در کف مچ پا باشد. اگر عضلات پا صدمه ببیند یا به هر نحوی دچار آسیب شود زمینه مناسب را برای ایجاد عارضه فراهم می‌کنند.

قوس کف مچ پا می‌تواند زمینه ارثی داشته باشد که در صورت بروز علائم اولیه با معاینه بالینی توسط پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا به تشخیص این عامل پی می‌برید. و با کنترل به موقع آن از بروز سایر مشکلات فیزیکی که با گودی کف مچ پا در ارتباط هستند جلوگیری می‌کنید. مثلا ببماری فلج اطفال و بیماری دیستروفی عضلانی از سری بیماری های ارثی و مادر زادی هستند که موجب بروز چنین مشکلاتی می‌شود.

شیوه تشخیص قوس کف مچ پا و راهکارهای درمان آن

به مرور زمان قوس کف مچ پا بیشتر می‌شود که باعث درد و رنج و سختی به هنگام راه رفتن می‌شود و حالت طبیعی انگشتان پا را تغییر می‌دهد‌. این حالت به دلیل اینکه باعث می‌شود خمیدگی طی ساعات زیادی در انگشتان باقی بماند. در نهایت منجر به کاهش انعطاف انگشتان و تغییر فرم طبیعی مچ پا و انگشتان می‌شود.

برای تشخیص اصولی و دقیق توصیه بر این است که به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا مراجعه کنید. پزشک وضعیت قوس کف مچ پا را بررسی می‌کند و با علائم کلی این عارضه تطبیق می‌دهد. و در مجموع به یک تشخیص کلی و جامع و دقیق در این باره می‌رسد و می‌تواند به روند درمان شما بهترین کمک را کند.

تشخیص قوس کف مچ پا نیازمند دانشتن یک سری نکات اولیه است. برای مثال حتی بررسی شکل سایش کفش‌ها یکی از راه‌های تشخیص است. پزشک برای تشخیص از تست قدرت عضلانی از پاها که یکی از شیوه‌های تشخیص می‌باشد استفاده می‌کند. پزشک معالج نحوه راه رفتن بیمار را مورد توجه قرار می‌دهد و آن را در نظ می‌گیرد. و حتی از سابقه خانوادگی فرد نیز چشم‌ پوشی نمی‌کند.

بررسی کف صاف مچ پا

در صورتی که در حالت ایستاده قوس کف مچ پا در افراد وجود داشته باشد، به صافی کف مچ پا معروف است. در این حالت تمام سطح کف مچ پا فرد با زمین در ارتباط است. این عارضه عامل ایجاد ناهنجاری و دردهای طاقت فرسا در زمان فعالیت‌های ورزشی می‌شود.

صافی کف مچ پا در نوزادان بسیار طبیعی و نرمال است. بعد از سن دو سالگی با قوی شدن ساختار رباط و تاندون‌های نواحی مچ پا و محکم تر شدن آن‌ها، باعث درمان صافی کف پا می‌شود. و کف مچ پا حالت طبیعی با قوس نرمال را شکل می‌دهد.

عضله‌ها، رباط‌ها و تاندون‌ها باعث اتصال استخوان‌های پا به یکدیگر می‌شوند. و حرکات طبیعی را باعث می‌شوند. سلامت این قسمت‌های نام برده برای حرکات پیچیده ورزشی بسیار ضروری است.

راه های تشخیص صافی کف مچ پا

به طور کلی افرادی که صافی کف مچ پا دارند علامت یا عارضه خاصی را بروز نمی‌دهند اما در برخی دیگر این حالت باعث بروز درد زیاد و طاقت فرسا به موقع انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین می‌شود. که باید تشخیص داده شود و کنترل شود تا از عوارض آن جلوگیری شود.

متورم شدن بخش داخلی مچ پا می‌تواند یکی از نشانه‌های صافی کف مچ پا باشد. هنگامی که کف مچ پا صاف باشد باعث ایجاد کشیدگی در عضلات و رباط‌های قوس کف پا می‌شود که خود این مورد باعث ایجاد درد می‌شود.

به سادگی خسته شدن پاها و سخت بودن انجام دادن بعضی حرکات مثلا ایستادن روی انگشت شست پا و همچنین درد کمر و لگن و حتی نواحی کمر به پائین از نشانه‌های داشتن صافی کف مچ پا است.

برای تشخیص ساده توسط خودتان می‌توانید کف پاهای خود را خیس کنید و روی یک سطح قرار گیرید که رد خیسی پاهای شما بر آن باقی بماند. اگر بعد از برداشتن پاها شکل یک پای کامل را بر روی سطح دیدید شما کف مچ پا صاف دارید.

همان طور که گفتیم بسیاری از کودکان صافی کف مچ پا دارند. در کودکان این حالت صافی انعطاف پذیر کف پا است. اگر کودک روی پا های خود بایستد و انگشت شست پای خود را به بالا خم کند در صورتی که یک قوس در کف پایش ایجاد شود پس صافی کف مچ پا در آن کودک طبیعی است و با افزایش سن برطرف می‌شود.

علل و عوامل ایجاد صافی کف مچ پا و انواع آن

صاف بودن کف مچ پا می‌تواند علت‌های متفاوتی داشته باشد. عوامل ارثی و مادر زادی اولین و مهم‌ترین عامل این عارضه است. گاهی کش آمدن یا پاره شدن تاندون‌های کف مچ پا و شکستن و در رفتگی استخوان‌های مچ پا از عوامل ایجاد این صافی هستند. صافی کف مچ پا چند نمونه دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

رایج ترین صافی کف مچ پا در افراد صافی انعطاف پذیر است در این حالت هر گاه فرد روی پای خود بایستد کف پای او صاف خواهد بود و اگر پای خود را از زمین بردارد قوس طبیعی خود را دارد. غالبا در کودکان این حالت مشاهده می‌شود و به ندرت درد به همراه خود دارد.

تاندون آشیل عضلات مچ پا و پاشنه را به عضلات ساق پا متصل می‌کند. تاندون آشیل بسیار سخت و محکم است و اگر از حالت طبیعی خود سفت‌تر بشود می‌تواند باعث بروز احساس درد به هنگام دویدن و راه رفتن شود.

در بزرگسالان بر اثر بروز نقص و ضعف در عملکرد تاندون تیبیال خلفی، صافی کف مچ پا ایجاد می‌شود. با مراجعه به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا می‌توانید طبیق تشخیص پزشک معالج و شیوه درمانی مناسب خودتان این عارضه را درمان کنید.

پیشگیری از صاف شدن کف مچ پا

با توجه به اینکه دانستیم که بجز عوامل ارثی و مادر زادی سایر عوامل ایجاد صافی کف مچ پا قابل کنترل هستند. پس به بررسی راهکارهای مناسب برای پیشگیری می‌پردازیم.

سعی کنید از کفی‌های طبی و دارای برجستگی‌های مناسب استفاده کنید. به هنگام راه رفتن طولانی مدت و پوشیدن کفش برای زمانی طولانی کفی‌های طبی شرایط مناسبی برای مچ پا ایجاد می‌کنند. و به دلیل وجود برجستگی‌های مناسب قوس طبیعی کف پا را حفظ می‌کنند.

سعی کنید برای مدت طولانی از یک کفش خاص استفاده نکنید و کفش خود را عوض کنید. در این حالت باعث می‌شوید که مچ پای شما شکل یک کفش خاص را نگیرد.

کفش‌های پاشنه بلند علی‌رغم زیبایی ظاهری اما گزینه مناسبی برای خانم‌ها نیستند. به هنگام استفاده از کفش پاشنه بلند شما وزن خود را روی پنجه پا می‌اندازید. در صورتی که پاشنه‌ پا وظیفه تحمل وزن بدن را دارد. با این اوصاف در صورت تمایل به استفاده از کفش پاشنه بلند سعی کنید کفشی را بپوشید که پاشنه پهن‌تری داشته باشد.

تناسب وزن خود را حفظ کنید. هر چقدر که وزن شما بالا رود فشار ناشی از وزن شما بیشتر به پاها وارد می‌شود. به مرور زمان احتمال صاف شدن کف مچ پا افزایش می‌یابد.

کلام نهایی

مچ پا در حالت طبیعی و نرمال خود یک شکل مشخص دارد که تحت اثر عوامل مختلف که بررسی شدند تغییر شکل می‌دهد. که این تغییر شکل خود یک ناهنجاری به شمار می‌آید. در نهایت توصیه این است که با مراجعه به پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا تحت معاینه بالینی دقیق قرار بگیرید و تشخیص درست برای شما داده شود.