انواع انحراف مچ پا

رگ به رگ شدن مچ پا

رگ به رگ شدن مچ پا شایع‌ترین آسیب ورزشی و دلیل اصلی مراجعه افراد به ارتوپد است. انحراف مچ پا در برخی ورزش‌ها شایع‌تر هست. مانند بسکتبال، جایی که در یک مطالعه 13 درصد از کل آسیب‌های اسکلتی عضلانی را تشکیل می‌دهند. (پیچ خوردگی شدید مچ پا، که مجموعه‌ای از رباط‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، کمتر رایج است.).

با این حال، اخیراً مطالعات انجامی روی این آسیب‌ها نشان داد که 10 تا 40 درصد از آن‌ها منجر به علائم پایدار پس از آسیب اولیه می‌شوند. این مطالعات نشان می‌دهد که این می‌تواند به دلیل تعدادی از مشکلات باشد، از جمله:

• تاندون‌های پاره یا در رفته
• آسیب غضروف زمینه‌ای
• رگ به رگ شدن مچ پا مکرر (مزمن).

مشخص نیست که چند مورد از پیچ خوردگی مزمن مچ پا ناشی از یک پیچ خوردگی اولیه مچ پا است. با این حال، بسیاری از پزشکان فوق متخصص جراحی پا و مچ پا گزارش می‌دهند که آسیب به گیرنده‌های عصبی اطراف مچ پا و ضعف رباط‌های جانبی (خارجی) مچ پا احتمالاً باعث پیچ خوردگی می‌شود.

انواع پیچ خوردگی مچ پا

دو طبقه بندی اساسی مختلف برای پیچ خوردگی مچ پا وجود دارد: آناتومیک (سطح شدت آسیب به بافت‌های مچ پا) و عملکردی (سطحی که آسیب بر توانایی بیمار برای راه رفتن یا وزن دادن به مچ پا تأثیر می‌گذارد).

1. طبقه بندی آناتومیک

• پیچ خوردگی مچ پا درجه یک : رباط‌های جانبی کشیده شده‌اند.
• رگ به رگ شدن مچ پا درجه دو: پارگی جزئی یک یا چند تا از این رباط‌ها.
• پیچ خوردگی مچ پا درجه سه: پارگی کامل (پارگی) یک یا چند رباط جانبی.

2. طبقه بندی‌های عملکردی

• آسیب درجه یک: بیمار می‌تواند وزن را به طور کامل تحمل کند و راه برود.
• آسیب درجه دو: بیمار با لنگی قابل توجه راه می‌رود.
• درجه سه: بیمار قادر به راه رفتن نیست.

پیچ خوردگی و انحراف مچ پا درجه دو منجر به پارگی جزيی رباط می‌شود. این معمولا منجر به کبودی و تورم متوسط در بالا و زیر مفصل می‌شود. این سیستم‌های درجه‌بندی همچنین می‌توانند زمان‌بندی بهبودی را پیش‌بینی کنند که از 1 تا 2 هفته (درجه یک) تا 6 تا 8 هفته (درجه سه) متغیر است.

علت انحراف مچ پا

بیماران اغلب آسیب پیچشی در پا یا مچ پا را به یاد می‌آورند. اگر پارگی شدید رباط ها وجود داشته باشد، ممکن است صدای پارگی را نیز بشنوید. یا احساس کنید. رگ به رگ شدن و انحراف مچ پا ممکن است به طور غیر منتظره در طول بسیاری از فعالیت‌های مختلف رخ دهد. مانند:

• پیاده‌روی یا ورزش روی سطح ناهموار
• افتادن یا زمین خوردن
• شرکت در ورزش‌هایی که نیاز به برش یا پرش دارد، مانند دویدن در مسیر، بسکتبال، تنیس و فوتبال

علائم انحراف مچ پا

انواع و شدت علائم رگ به رگ شدن و انحراف مچ پا بسته به درجه آسیب بسیار متفاوت است. علائم امکان دارد شامل موارد پایین باشد:

• درد، هم در حالت استراحت و هم با تحمل وزن یا فعالیت
• تورم
• کبودی
• حساسیت به لمس
• بی ثباتی مچ پا، یا احساس اینکه مچ پای شما در حال از بین رفتن است.

علائم رگ به رگ شدن و انحراف مچ پا شدید شبیه علائم شکستگی استخوان است و نیاز به ارزیابی فوری فوق متخصص یا متخصص جراحی پا و مچ پا دارد. کبودی و تورم از علائم رایج انحراف مچ پا هستند. علائم بسته به میزان آسیب به رباط‌ها متفاوت است.

درمان پیچ خوردگی و انحراف مچ پا

کاهش تورم در دوره بلافاصله پس از آسیب بسیار مهم است. این را می‌توان با یک پوشش فشاری، یخ گذاشتن به مدت 20 دقیقه (حداقل دو بار در روز) و پوشیدن یک بوت واکر CAM یا مچ بند برای تحمل وزن محافظتی انجام داد. این کار باعث تسریع بهبودی می‌شود و از مچ پا در حالی که هنوز آسیب‌پذیر است محافظت می‌کند.

• درمان غیر جراحی

مهم‌تر از آن، کاهش تورم به رباط‌های مچ پا در موقعیت طبیعی خود کمک می‌کند. اگر مچ پا برای مدت طولانی‌تری متورم بماند، رباط‌ها ممکن است در حالت کشیده ترمیم شوند که باعث می‌شود عملکرد کمتری داشته باشند.

استاندارد طلایی آزمایش شده با زمان در درمان پیچ خوردگی مچ پا، مدیریت غیرجراحی است که برای اکثر بیماران یک انتخاب درمانی کاملاً پذیرفته است. و معمولاً موفق باقی می‌ماند. چندین مطالعه آینده‌نگر، درمان غیرجراحی و عملی را برای پیچ‌خوردگی درجه سه مقایسه کرده‌اند و تفاوتی در نتایج نشان نداده‌اند.

بنابراین، توانبخشی عملکردی اولیه، سنگ بنای مدیریت محافظه کارانه است. این شامل:

• پروتکل RICE (استراحت، یخ، فشرده‌سازی و ارتفاع)
• دامنه حرکتی اولیه تمرینات تحمل وزن پیشرونده را بر اساس سطح درد انجام می‌دهد.
• فیزیوتراپی که شامل تمرینات حس عمقی (تمرینات تعادلی) است نیز برای برخی بیماران مفید است.

چندین مطالعه نشان داده است که بیماران ممکن است دچار نقص حس عمقی شوند. این بدان معنی است که بدن مقداری از توانایی خود را برای موضعی کردن موقعیت مچ پا در فضا از دست می‌دهد و بر این اساس عضلات مچ پا را شلیک می‌کند.

یعنی وقتی که ماهیچه‌هایی که مچ پا را از غلتیدن محافظت می‌کنند ممکن است هنگام راه رفتن روی زمین ناهموار از بیماران نیز محافظت نکنند. توانبخشی عملکردی باید بر شناسایی و بازیابی این نقص‌ها و همچنین تقویت کلی اندام متمرکز باشد.

ورزش

اکثریت قریب به اتفاق بیمارانی که تحت مدیریت محافظه‌کارانه و غیر جراحی قرار می‌گیرند، یک دوره بدون حادثه پس از آسیب را پشت سر می‌گذارند و در عرض شش هفته به ورزش و یا فعالیت روتین باز می‌گردند. با وجود این داده‌های دلگرم‌کننده، 10 تا 40 درصد از بیماران علائم دائمی از جمله رگ به رگ شدن‌های مکرر و درد را تجربه می‌کنند.

بریس زدن یا چسباندن مچ پا

در ورزشکارانی که سابقه رگ به رگ شدن‌های قبلی دارند، نشان داده شده است که بریس زدن یا چسباندن مچ پا باعث کاهش فراوانی و شدت انحراف مچ پا می‌شود.

این روش‌های غیرجراحی فوق همیشه باید به عنوان اولین درمان در هر بیمار مبتلا به پیچ خوردگی مکرر مچ پا در نظر هستند. بهبود حس عمقی و تقویت عضلات می‌تواند در مدیریت این بیماران بسیار موفقیت‌آمیز باشد و داده‌های فعلی استفاده از درمان‌های جراحی را تایید نمی‌کند مگر اینکه یک دوره کامل فیزیوتراپی نتوانسته است بیمار را به قدرت و تحرک کامل بازگرداند.

برنامه درمانی

بیماران مبتلا به پیچ خوردگی‌های مکرر می‌توانند به طور قابل توجهی از یک برنامه درمانی هدایتی با تمرکز بر تقویت عضلات و تاندون پرونئال (عضلات بیرونی ساق پا) بهره مند شوند. که می‌تواند ثبات پویای مچ پا را بهبود بخشد. بیماران معمولاً در هفته‌های 6 تا 12 به حداکثر سود می‌رسند.

هر بیماری که بعد از این مدت دچار رگ به رگ مکرر، غلت مچ پا یا سایر ناپایداری‌ها شود یا آسیب‌های مرتبطی مانند تورم، قفل یا گرفتگی باشد، می‌تواند کاندید عمل جراحی باشد. این بیماران باید توسط یک متخصص ارتوپد ارزیابی شوند تا در مورد مدیریت بهینه برای کاهش خطر مشکلات مچ پا در آینده مانند آرتریت بحث شود.

عوارض انحراف مچ پا

بدون تشخیص، درمان و مراقبت مناسب، پیچ خوردگی و انحراف مچ پا می‌تواند توانایی شما در راه رفتن و انجام سایر فعالیت‌های معمول را مختل کند. رگ به رگ شدن و انحراف مچ پا ممکن است باعث شود شما به طور ناهموار راه بروید. این باعث می‌شود که وزن بیشتری روی مچ پا سالم وارد کنید و خطر آسیب رسانی به آن مچ پا را افزایش دهید.

چه زمانی باید با پزشک مشورت کنم؟

اگر می‌توانید وزن را روی مچ پای خود تحمل کنید اما کبودی و تورم بیش از یک تا دو هفته ادامه دارد، باید با متخصص یا فوق متخصص جراحی پا و مچ پا مشورت کنید. اگر به هیچ وجه نمی‌توانید وزن را روی مچ پای خود تحمل کنید، باید فوراً با پزشک خود مشورت کنید.

اکثریت قریب به اتفاق بیماران با درمان غیر جراحی به خوبی عمل خواهند کرد. به طور معمول، اکثر بیماران فقط به یک چکمه یا بریس برای تثبیت مچ پا در حین بهبودی نیاز دارند. با این حال، اگر بعد از مدتی و استراحت، مچ پا همچنان احساس ضعف می‌کند، ما اغلب فیزیوتراپی را برای کمک به بهبود و تسریع روند بهبودی توصیه می‌کنیم.

معاینه جسمی

پزشک متخصص جراحی پا و مچ پا با سوالاتی در مورد آسیب و انجام معاینه دقیق پا و انحراف مچ‌پا، پیچ‌خوردگی مچ پا را تشخیص می‌دهد. به دلیل تورم و التهاب، این معاینه فیزیکی ممکن است دردناک باشد و اغلب شامل موارد زیر است:

• مشاهده: پزشک به مچ پا دردناک شما نگاه می‌کند و آن را با مچ پای دیگر شما مقایسه می‌کند. اغلب، مچ‌پایی که رگ به رگ روی رباط‌های دردناک متورم و کبود می‌شود.
• لمس کردن: حساسیت اغلب به ناحیه‌ای که مستقیماً روی رباط‌های دردناک قرار دارد محدود می‌شود. پزشک شما به آرامی اطراف مچ پا را فشار می‌دهد تا مشخص کند کدام رباط دردناک است.
• تست دامنه حرکت پزشک ممکن است مچ پای شما را در جهات مختلف حرکت دهد. با این حال، ممکن است حرکت مچ پا سفت و متورم دشوار باشد.
• تست پایداری پزشک شما ممکن است برای ارزیابی پایداری مفصل مچ پا، مچ پای شما را به روشی کنترلی در چندین جهت دستکاری کند یا بکشد.

جمع‌بندی

پزشک شما ممکن است بتواند شدت پیچ خوردگی و انحراف مچ پا را بر اساس میزان تورم، درد، کبودی و ثبات تشخیص دهد. اگر در تحمل وزن مشکل دارید یا در استخوان‌های پا و مچ پا حساس هستید، ممکن است برای رد شکستگی به آزمایش‌های اضافی نیاز داشته باشید.

برای تشخیض پیچ خوردگی و انحراف مچ پا، متخصص جراحی پا و مچ پا به آرامی قسمت بیرونی مچ پا را در ناحیه درد (پیکان) به آرامی لمس می‌کند. و درمانی مطابق با شدت جراحت پای شما در نظر می‌گیرد.